Anayasa Mahkemesi kadının soyadı ile ilgili Türk Medeni Kanunu’nun 187.maddesini 22 Şubat 2023 tarihinde iptal etmişti. İptal kararına konu olan 187.maddeye göre “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir” düzenlemesi “eşitlik ilkesine aykırılık” teşkil ettiği gerekçe gösterilmişti. Anayasa mahkemesi tarafından Hükümete 9 aylık süre verilerek yeni bir yasal düzenleme hazırlanması istenmişti.
Basında da 9.Yargı paketi olarak adlandırılan yeni yasal düzenlemelerde Anayasa Mahkemesi’nin eşitlik ilkesine aykırı olarak iptal ettiği “kadının soyadı” ile ilgili düzenleme eski hali ile yeniden yer alarak Anayasa Mahkemesi’nin iptal gerekçesi yok sayılmıştır. ).Yargı paketindeki düzenlemeye göre kadınlar bekarlık soyadlarını tek başına kullanamayacak, evleneceği kocasının soyadı ile birlikte kocasının soyadından önce kullanabilecektir.
Bu düzenleme ile ilgili olarak sunulan gerekçede Anayasa’nın 41.maddesine atıf yapılmıştır. Anayasa’nın 41.maadesine göre “ Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilâtı kurar.” denilmektedir. Ailenin önemine atıf yapılarak evlilik birliği içerisinde kadın ve erkeğin ayrı soyadlarını kullanmalarının doğacak çocuklar üzerinde olumsuz etkiler yaratacağı, çocuğun hangi soyadını kullanacağına ilişkin ayrı bir tartışma yaratacağı, bu durumun evlilik hayatında eşler üzerinde ailenin bütünlüğüne zarar vereceği noktasında toplanmaktadır.
9.Yargı paketi meclis komisyonundan henüz geçmedi. Ancak getirilmesi planlanan yeni düzenlemelerle öncelikle Anayasa Mahkemesi’nin meşruiyetinin tartışmaya açılması çalışması, bir anlamda Anayasa Mahkemesi’nin iptal gerekçesini yok sayarak eski düzene geri dönme konusu kadınların uzun süredir verdikleri bu mücadeleyi de yok saymak istenmesinin bir göstergesidir.
Kadının soyadı konusunda eşitlik sağlanıncaya, kadınlar evlenmeden önceki soyadlarını dava açmak zorunda kalmaksızın tek başına kullanabilme hakkını elde edinceye kadar yürütülecek bu mücadelenin parçası olmaya, kadınların bu taleplerinde onlara ses olmaya devam edeceğiz.
