Bir türlü beklenen patlamayı yapamayan sağlık turizminde turizmciler sağlık kliniklerine isyan bayrağını açtı. Turizmci, TÜGİAD Başkan Yardımcısı Dr. Şebnem Akman Balta, “Kliniklerin turizm acentesi gibi çalışması turizm sektöründe gelir kaybına neden oluyor. TURSAB ve Turizm Bakanlığı bu konuya çözüm üretmeli” diye konuştu.
Türkiye tüm dünyadan her türlü sağlık turistini çeken önemli bir sağlık turizm destinasyonu olarak öne çıkıyor. Geçen yıl 1,2 milyon kişiye hizmet veren sektör, 5 milyar dolarlık gelire imza attı. Bu rakamın ikiye katlanabileceğini belirten sektör temsilcileri, merdiven altı, simsarlar, klinikler ve vize sorununa vurgu yapıyor.
Turizm alanında büyük rolü olan acentelerin sağlık turizminde içerisindeki varlığının ihmal edildiğini söyleyen Sanitas SPA & Wellness’ın kurucu ortağı ve Medulux Health&Travel Sahibi Dr. Şebnem Akman Balta, “Türkiye için büyük bir potansiyele sahip sağlık turizminde acentelerin rolünün ihmali ve sorunlarının göz ardı edilmesi, özellikle sorunların çözümü için hiçbir çalışma yapılmaması ülkemizde kayıt altına alınamamış bir akış yaratmaktadır. Rekabetin yarattığı denetim dışı hizmetler hizmet kalitesine ve ülke imajına olumsuz etki yapmaktadır. Bu sorunu çözümü için taban fiyat belirlenmeli ve bu fiyat dışı fiyatlama yapanlara ağır bir yaptırım uygulanmalı” diye konuştu.
“SPA ve Wellnes turizmi göz ardı ediliyor”
Türkiye’ de sağlık turizmi denince medikal turizm üzerine çalışmalar yapıldığına dikkat çeken Şebnem Akman Balta, “Türkiye’de termal turizm ve wellnessalanındaki çalışmalar oldukça sınırlı kalmaktadır.Termal turizm yasası üzerinde de yeni bir çalışma yapılmasını bekliyoruz. Ülkemizin sahip olduğu doğal kaynaklar ve iklim, konum gibi avantajlar göz önüne alındığında termal turizm, spa‐wellnes turizmi ile yaşlı ve engelli kişilere yönelik bakım ve rehabilitasyon hizmetleri gibi büyük bir potansiyelden yeterince faydalanılamamaktadır. Bunların yaratacağı katma değer göz önünde bulundurulduğunda daha fazla desteği hak ettiği tartışmasızdır” dedi.
“Türkiye maliyet avantajını kaybediyor!”
Maliyet avantajını kaybetmeye başlamış bir Türkiye’nin hizmet kalite dengesinin kritik eşikte olduğunun altını çizen Balta, “Bu seneki verilerde de gördüğümüz üzere sağlık turizmi gelirleri istendiği seviyede değildir. Birlik savaşları başkanlık yarışları ve koltuk sevdası mücadelesi için verilen mücadeleyerine şu an sunduğumuz çözümleri masaya yatırın. Turizm en kıymetli ihracat sektörü olarak 2024 ‘e sağlıklı hazırlanmalı” ifadelerini kullandı.
“Klinikler turizm acentalerına rakip olmaya başladı!”
Klinikler acentalara rakip olarak klinik içerisinde sağlık turizmi belgesi olmadan satış ekibi kurarak sosyal medyada yayınladıkları reklamlarla hasta getirdiğini söyleyen Şebnem Akman Balta, “Acentaolarak TURSAB kaydı bulunup sağlık turizmi yetki belgesi olan acentalara komisyon vermemek için fiyatları ciddi şekilde düşük tutarak kliniğe bağlı olmayan acentaların iş yapmasının önüne geçilmektedir.
Turizm geliri paket tur satış avantajlarını klinikler kaybettirmektedir. Ana işi turizm olan ve sektörde hizmet kalitesini ve katma değeri artırma potansiyeli olan acentelerin yaşadığı sorunlar ve çözümleri için TURSAB VE Turizm Bakanlığı ortak bir çatıda buluşmalı. Bunlar yapılırsa sağlık turizminde 10 milyar dolarları konuşabiliriz” diye konuştu.
“Acentelere vergi desteği verilmeli”
Acenteler için teşviklerden yararlanma sürelerinin 6 ayı bulabildiğine dikkat çeken Şebnem Akman Balkta, “Sektörde kayıt altında olan ve teşviklerden de yaralanma hakkı bulunan acentelerin teşvikleri alması bürokrasideki yavaşlıktan kaynaklı 6 ayı bulmaktadır bu da hem maliyet dezavantajını derinleştirmekte hem de sektörde kayıtlı iş yapmayı zorlaştırmaktadır. Aslında burada yapılabilecek çok basit birkaç düzenleme ile pek çok sorunun önüne geçmek mümkündür. Türkiye’ye gelen tüm hastalara medikal komplikasyon sigortasını zorunlu hale getirmek ve burada poliçe esnasında istenecek belgeler arasına aracı kurum, klinik ve doktorların sağlık turizmi yetki belgesini eklemek bir öneri olabilir. Sağlık turizmine yadsınamayacak düzeyde katkısı bulunan acentelerin yurtdışı firmalarla rekabet edebilmesi bakımından sağlık hizmetini veren kuruluşlarına sağlanan vergisel teşviklerin faydalandırılması gerekmektedir. Sağlanan vergisel teşvik ve desteklerle maliyetlerini düşüren acenteler uygun komisyonlarla yurtiçi sağlık kurum ve kuruluşlarına hasta temin edilecektir” dedi.
Turizm taşımacıları da birlik oluyor
Turizmde acentecilik vasfı taşımayan, sadece turist taşıyan ve her ne hikmetse TÜRSAB bünyesinde acente olarak yer alan, aslında acentelere hizmet üreten turizm taşımacıları TÜRSAB’tan ayrı birlik olmak için başvurdular.
Uzun süreden beri Ulaştırma Bakanlığı’ndan, Büyük Şehir Belediyesi’nden ‘turist taşıma’ konusunda gerekli belgeleri olduğu halde denetimler yapan TÜRSAB’ın hakkı olmadığı halde ceza uyguladığından yakınıyorlardı. Kendilerini sadece devletin kolluk kuvvetlerinin denetleme hakkı olduğunu belirten turizm taşımacıları , yeni yasaya göre TÜRSAB’dan ayrı alarak ayrı bir birlik olma yolunda adım attılar.
Turizm taşımacılık alanında faaliyette bulunmak üzere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan yetki belgesi alan seyahat acentelerinin üye olduğu turizm taşımacıları artık birlik oluyor. Yakında çıkacak olan yeni Seyahat Acenteleri Yasası’nda sektörden gelen talep üzerine turizm taşımacılarının da birlik kurması değerlendirmeye alındı.
Yeni birlikler kurulacak
Hac-umre acenteleri, turistik taşıma yapan acentelerden sonra yeni yasaya göre birlik kurmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı’na yapılacak başvuruların artacağı bildirildi. Bu arada seyahat acentelerinin sağlık turizmi belgesi almak zorunda olmadığını belirten Bakanlık yetkilileri “Turizm acentesi aynı otele getirir gibi hastaneye sağlık turisti getirebilir. Bunun için TÜRSAB’ın vereceği belgeye ihtiyacı yoktur. Yeni yasaya göre sağlık kuruluşları yabancı hasta getirme gibi, incoming ve outgoinghizmetini seyahat acenteleri üzerinden yapacaklardır. Acente getirdiği hastayı doktora veya hastaneye getirdiği zaman, aynı otellerde konaklamada olduğu gibi tedavi gördüğü kişi veya kuruma sorumluluk geçmiş olacaktır. Zaten yeni yasada seyahat acentesi kurma disiplin altına alınacaktır” dediler.
