KADIN SAĞLIĞINI SESSİZCE TEHDİT EDEN YUMURTALIK KİSTLERİ NE KADAR TEHLİKELİ?
“SADECE KİLO” SANDIĞINIZ O ŞİŞLİK HAYATİ TEHLİKE OLABİLİR…
Doç. Dr. Nuri Yıldırım uyarıyor: “Dünya genelinde milyonlarca kadını sessizce etkileyen yumurtalık kistleri, fark edilmediğinde ve tedavi süreci geciktiğinde kısırlıktan ani patlamaya ve menapoz sonrası kansere kadar ciddi riskler yaratabilir. Göz ardı edilen ufak belirtiler büyük tehlikeler doğurabilir, düzenli kontroller hayatınız için kritik önemdedir.”
Türkiye’de ve dünyada milyonlarca kadını etkileyen ve karınlarında devasa boyutlara ulaşabilen yumurtalık kistleri, çoğu zaman belirti vermeden büyüyerek ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Bunun en çarpıcı örneklerinden biri, 2018 yılında ABD’nin Connecticut eyaletinde yaşandı. 38 yaşındaki bir kadının yumurtalıklarından ameliyatla çıkarılan 61 kiloluk tümörleşmiş kist, bu sessiz tehlikenin ne denli ciddi boyutlara ulaşabileceğini gösterdi.
Benzer vakalar dünyanın dört bir yanında karşımıza çıkıyor. Hindistan’da 52 yaşındaki bir kadından çıkarılan 54 kilo ağırlığında dev kist, neredeyse bir yetişkinin kilosuna eşdeğerdi. Aynı ülkede bir başka kadından da 34 kilogramlık kist alınmıştı. Rio de Janeiro’da 45 yaşındaki bir kadının karnından, yaşını bile aşan ağırlıkta tam 46 kiloluk dev bir tümör çıkarılmıştı. Florida’da 20 yaşındaki Allison Fisher’in karın bölgesinden çıkarılan kist ise 45 kilo ağırlığındaydı. Brezilya’da 57 yaşındaki bir kadının karın bölgesindeki 37 kiloluk mukus dolu yumurtalık tümörüne de operasyonla alınmıştı.
DÜNYADAN VE TÜRKİYE’DEN TARİHE GEÇEN KİST OPERASYONLARI
2017’de de 24 yaşındaki Meksikalı bir kadından 33 kiloya ulaşan ve karnının yüzde 95’ini kaplayan dev bir kist çıkarılmış, yarım metre çapındaki ve 157 cm uzunluğundaki bu devasa kist, tarihte doğrudan boşaltılmadan ya da parça parça çıkarılmadan alınan en büyük yumurtalık kisti olarak kayıtlara geçmişti. Ülkemizde ise Ankara’da 24 yaşında genç bir kadından karaciğer ve mideye baskı yapan 30cm’lik yumurtalık kisti çıkarılmıştı. Manisa’da 86 yaşındaki yaşlı kadından da 12 kilo ağırlığında ve 50 santimetre çapındaki kist ameliyatla alınmıştı. Son olarak İzmir’de geçtiğimiz Mayıs ayında 55 yaşındaki bir kadının karnından 15 kiloluk dev bir kist çıkarılmış, yıllarca sessizce büyüyen tehlike son bulmuştu
.
KİLO MU? ALARM MI?
Ege Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Nuri Yıldırım da 2023 yılında hastasından 40 cm çapında 9 kilo ağırlığında bir kisti ameliyatla çıkararak hastasını büyük bir yükten kurtarmış ve sağlığına kavuşturmuştu. Bu vakalarda ortak hikaye neredeyse aynıydı. Karınlarındaki şişliği “kilo artışı” sanan hastalar doktora geç başvurmuş, kistler de yıllar boyunca sessizce büyüyerek inanılmaz boyutlara ulaşmıştı. Zamana karşı yapılan müdahaleler sayesinde de devasa büyüklükteki kistler patlamadan kontrol altına alınmış, hastaların ciddi sağlık sorunları yaşamaları önlenmişti.
DOÇ. DR. NURİ YILDIRIM: KÜÇÜK BELİRTİLERİ HAFİFE ALMAYIN
Kist patlamasının iç kanama ve şok gibi hayati tehlikeler yaratabileceğine dikkat çeken Doç. Dr. Nuri Yıldırım, “Karnınızda geçmeyen şişlik, karın veya kasık ağrısı, ani kilo değişimleri gibi belirtiler varsa vakit kaybetmeden bir kadın doğum uzmanına başvurun. Vücudunuzu iyi dinleyin, küçük belirtileri asla hafife almayın” diye kadınları uyarıyor.
KİSTLER ÖNEMSENMEZSE CİDDİ SAĞLIK SORUNLARINA YOL AÇABİLİR
Yumurtalık kistlerinin türüne ve büyüklüğüne bağlı olarak ciddi sağlık riskleri oluşturabileceğini de hatırlatan Doç. Dr. Nuri Yıldırım, bu tehlikeleri şöyle aktarıyor:
“Polikistik over sendromu ve endometrioma tipi kistler, yumurtlamayı etkileyerek kısırlığa yol açabilir. Menopoz sonrası görülen kistler ve genetik yatkınlığı olan kadınlarda kanser riski daha yüksektir. Kist patlaması (rüptür), ani ve şiddetli karın ağrısı, iç kanama ve şok gibi hayati durumlara sebep olabilir. Yumurtalığın kendi etrafında dönmesiyle oluşan torsiyon ise yumurtalığın tamamen kaybedilmesine yol açabilir ve acil cerrahi müdahale gerektirir. Büyük kistler çevredeki organlara baskı yaparak idrar ve bağırsak sorunlarına yol açabilir. Hormonal kistler adet düzensizlikleri, yoğun ağrı ve aşırı kanama yaratırken; iltihabi kistler enfeksiyon riski oluşturur. Düzenli jinekolojik kontroller ise riskli kistlerin erken tespitinde ve gereksiz cerrahi müdahalelerin önlenmesinde hayati önem taşır.”
‘KİLO ALDIM’ YANILGISIYLA GEÇ FARK EDİLİYOR
Kadın sağlığını tehdit eden ve çoğu zaman ‘sadece kilo aldım’ yanılgısıyla geç fark edilen yumurtalık kistleri ne kadar tehlikeli, hangi belirtiler göz ardı edilmemeli ve tedavi edilmezse ne gibi tehditler oluşturur? Dünya genelinde milyonlarca kadını etkileyen bu sağlık sorununu daha iyi anlamak ve riskleri öğrenmek için Ege Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Nuri Yıldırım’a sorularımızı yönelttik.
ÇOĞU ZAMAN İYİ HUYLUDUR, BELİRTİ VERMEZ VE KENDİLİĞİNDEN KAYBOLUR
Hocam, çoğu zaman belirti vermeden ilerleyip ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen yumurtalık kistlerini kısaca anlatabilir misiniz?
– Yumurtalık kisti, kadınların yumurtalıklarında ortaya çıkan ve çoğunlukla içi sıvı dolu kese veya baloncuklardır. Genellikle adet döngüsünün normal bir parçası olarak oluşur, çoğu zaman iyi huyludur, belirti vermez ve kendiliğinden kaybolur. Ancak bazı kistler zamanla büyüyebilir, karında ağrıya veya başka sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle içinde katı dokular barındıran tıp dilinde ‘solid’ dediğimiz türler daha dikkatli bir şekilde izlenmeli ve gerekirse müdahale edilmelidir.
Yumurtalık kistlerinin ortaya çıkmasında hangi etkenler rol oynuyor?
– Aslında tek bir nedeni yoktur. Hormonal değişiklikler, polikistik over sendromu ve endometriozis gibi jinekolojik hastalıklar, genetik yatkınlık ya da bazı enfeksiyonlar rol oynayabiliyor. Özellikle doğurganlık çağında görülen fonksiyonel kistler yumurtlama döngüsünün doğal bir sonucu olarak gelişir. Henüz adet görmeye başlamamış kız çocuklarında görülen kistler ise daha farklıdır; çoğu zaman doğuştan gelen, ‘germ hücreli’ dediğimiz hücrelerden kaynaklanır.
ERGENLİKTEN MENOPOZ DÖNEMİNE KADAR GENİŞ BİR YAŞ ARALIĞINDA GÖRÜLEBİLİYOR
Kadınların yaşamında kistlerle karşılaşma olasılığı ne kadar yüksek?
– Kadınların büyük çoğunluğu hayatlarının bir döneminde yumurtalık kistiyle karşılaşıyor. Ergenlikten menopoz dönemine kadar geniş bir yaş aralığında görülebilen kistler, özellikle üreme çağındaki kadınlarda daha sık görülüyor. Menopoz sonrası kadınlarda daha az rastlansa da bu dönemde görülen kistlerin risk oranı daha yüksek oluyor.
Kistler farklı türlerde olabiliyor, değil mi? En sık görülen kist türleri ve özellikleri nelerdir?
Doğrudur, kistler yapısına ve içeriğine göre farklı türlerde olabiliyor. En sık gördüğümüz fonksiyonel kistler, yumurtlama döngüsünün doğal bir parçası olarak oluşur ve genellikle birkaç hafta içinde kaybolur. Benzer şekilde follikül kistleri de genç kadınlarda sık görülür; çoğu belirti vermez, sadece bazen adet gecikmesine yol açabilir. Korpus luteum kisti, yumurtlamadan sonra oluşan dokunun kistleşmiş halidir ve hormon salgıladığı için adet düzeninde değişiklikler yaratabilir. Patolojik kistler ise içinde sıvı, katı veya karma dokular barındırabilir ve bazıları iyi huylu, nadiren kötü huylu olabilir.
MENOPOZ SONRASI ORTAYA ÇIKAN KİSTLER DİKKATLİ TAKİP EDİLMELİ
Bir de içi saç, diş ve yağ dokusu gibi parçalar barındıran kistler de varmış. Bu tür kistler hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?
-Tabii, bunlar biraz daha özel kist türleri. Mesela endometriomalar, halk arasında ‘çikolata kisti’ olarak bilinir ve endometriozisle ilgilidir; içi koyu kan doludur. Dermoid kistler ise içinde saç, diş veya yağ dokusu barındırabilir; genellikle iyi huyludur. Kistadenomlar, sıvı veya mukus içerir ve çoğunlukla zararsızdır. Bazı kistler hormonal değişikliklerden veya gebelikten kaynaklanabilir. Örneğin teka-lutein kisti hormon tedavisi görenlerde, gebelik luteoması ise hamilelik sırasında görülebilir ve genellikle gebelik sonunda geriler. Son olarak, hormonlarla ilişkili polikistik overler de oldukça yaygındır; her iki yumurtalıkta birden çok küçük kist birikir. Menopoz sonrası ortaya çıkan kistler de vardır; bunlar daha dikkatli takip edilmelidir. Bu nedenle, her kistin türü ve yapısı göz önünde bulundurularak, düzenli kontroller ihmal edilmemelidir. Tüm bu kist türlerinin anlaşılması, doğru tedavi planı ve takibi açısından çok önemli. Çünkü bazı kistler sessiz ilerlerken, bazıları adet düzensizliği, karın ağrısı veya şişlik gibi uyarıcı işaretler verebilir. Bu yüzden kadınların rutin kontrollerini ihmal etmemesi çok kritik.
KESİN TANI İÇİN MUTLAKA ULTRASON GEREKİR
Peki, kadınlar kendilerinde kist olup olmadığını kendi başlarına anlayabilir mi? Kistler nasıl teşhis ediliyor?
– Bazen bazı belirtiler ipucu verebilir, ama kesin tanı için mutlaka ultrason gerekiyor. Bu yüzden hiçbir şikayeti olmasa bile kadınların yılda en az bir kez jinekolojik muayeneden geçmelerini öneriyoruz. Bunun dışında karında şişlik, kronik pelvik ağrı, adet düzensizliği veya ani başlayan şiddetli ağrı gibi durumlar olduğunda da mutlaka kontrole gitmek gerekiyor. Düzenli takip, hem kistlerin erken fark edilmesini hem de olası risklerin önceden yönetilmesini sağlıyor. Teşhis için en sık kullandığımız yöntem ultrasonografi. Jinekolojik muayene sırasında ultrason ile kistin büyüklüğü, yapısı ve içeriği değerlendirilir. Gerekirse kan tahlilleri, örneğin tümör belirteçleri veya ileri görüntüleme yöntemleri olan bilgisayarlı tomografi ve MR da kullanılabiliyor. Yani hem şikayetleri izlemek hem de uygun görüntüleme ile doğru tanı koymak çok önemli.
KASIK VEYA KARIN AĞRISI, ADET DÜZENSİZLİKLERİ, SIK İDRARA ÇIKMA
Yani bazı durumlarda kadınlar kendilerinde kist olabileceğini hissedebiliyor. Peki bu durumda az önce bahsettikleriniz dışında en sık görülen belirtiler hangileri?
– Aslında çoğu zaman yumurtalık kistleri belirti vermez ve kadınlar fark etmez, genellikle rutin kontroller sırasında tesadüfen saptanır. Yine de bazen vücut bize ipuçları verir. Kasık veya karın ağrısı, adet düzensizlikleri, şişkinlik ya da dolgunluk hissi bunlardan bazılarıdır. Cinsel ilişki sırasında ağrı, sık idrara çıkma veya bağırsaklarda baskı hissi de dikkat edilmesi gereken sinyallerdendir. Kist patlar ya da kendi etrafında dönerse ise tablo daha dramatik olur; ani ve şiddetli ağrılar, bulantı ve kusma gibi şikayetler ortaya çıkar. Bu acil bir durumdur ve vakit kaybetmeden hastaneye başvurulmalıdır.
YUMURTALIĞIN TAMAMEN KAYBEDİLMESİNE YOL AÇABİLİR
Kistler her zaman tehlikeli midir?
– Hayır, çoğu zaman endişe edilecek bir durum söz konusu değildir. Üreme çağındaki kadınlarda görülen yumurtalık kistlerinin yaklaşık yüzde 80-85’i iyi huyludur. Yumurtlama sürecinde ortaya çıkan fonksiyonel kistler, vücudun doğal döngüsünün bir parçasıdır ve çoğu birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolur. Ancak kendiliğinden kaybolmazsa ciddi şikayetler yaratabilir. Bu kistler çok büyüyebilir, patlayabilir, kist içine kanayabilir (hemorajik kist) veya yumurtalığın torsiyonu (burulması) ile yumurtalığın tamamen kaybedilmesine yol açabilir. Ayrıca enfeksiyon gelişebilir ve nadiren de olsa bazı kistler kanserleşebilir. Bu nedenle kistin boyutu, yapısı ve belirtileri yakından takip edilmelidir. Hormonal dengesizliklere bağlı gelişen bazı kist türleri ise tedavi edilmezse kısırlık gibi sorunlara yol açabilir. Bu yüzden düzenli kontroller gerçekten çok önemlidir.
BAZI KİSTLER KISIRLIĞA SEBEP OLABİLİR
Hangi tür kistler adet döngüsünü ve doğurganlığı ve etkileyebiliyor ya da kısırlığa yol açabiliyor?
– Özellikle fonksiyonel yani hormonal kistler, hormon dengesini doğrudan etkileyerek adet döngüsünde düzensizliklere yol açabiliyor. Bu durum aşırı kanama, adet gecikmeleri veya bazı durumlarda adetlerin tamamen atlanması şeklinde kendini gösterebiliyor. Başta polikistik over sendromu ve endometrioma (çikolata kisti) olmak üzere bazı kist türleri ise yumurtlamayı bozarak gebe kalmayı zorlaştırabiliyor. Polikistik over sendromunda hormonal dengesizlik yumurtlamayı etkilerken, endometrioziste buna ek olarak oluşan yapışıklıklar, tüplerin sperm ve yumurta geçişine engel olarak kısırlığa yol açabiliyor.
PATLAYAN BİR KİST, CİDDİ İÇ KANAMA VE ŞOK DURUMU YARATABİLİR
Kist patlaması ciddi risk oluşturur mu, belirtileri ve tedavisi nasıldır?
– Kist patlaması, yani rüptür, kistin belli bir büyüklüğe gelmesi sonucu kapsülün gerginliğinin yırtılmasıyla oluşur. Genellikle ani ve şiddetli karın ağrısına yol açar. Kist içeriği ne kadar yoğunsa ağrı o kadar şiddetli olur. Bazı durumlarda kanama veya enfeksiyon gelişebilir. Kist içine kanama sonrası şok belirtileri olarak cilt soğukluğu ve hızlı soluk alıp verme görülebilir. Belirtiler arasında alt karın bölgesinde keskin ağrı, karın şişliği ve hassasiyet, vajinal kanama veya lekelenme, bulantı ve kusma bulunur. Eğer kan basıncı düşerse baş dönmesi veya bayılma da görülebilir. Patlayan bir kist, ciddi iç kanamaya ve şok durumuna neden olabilir. Bu durumda acil tıbbi müdahale gereklidir. Vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Tedavi, kistin büyüklüğüne ve patlamanın şiddetine göre değişir; bazı durumlarda sadece dinlenme ve ağrı kesici yeterli olurken, kanama varsa cerrahi müdahale gerekebilir. Minimal invaziv laparoskopik cerrahi genellikle tercih edilen yöntemdir. Düzenli jinekolojik kontrollerle kistlerin izlenmesi ve riskli kistlerin erken tespiti, patlama gibi acil durumların önlenmesine yardımcı olur.
Kistler tekrar edebilir mi? Bu kistlerden korunmak mümkün mü?
– Evet, maalesef tekrar edebilir. Özellikle polikistik over sendromu olan kadınlarda bu risk daha yüksek. Hormonal dengesizlikler veya diğer sağlık sorunları da kistlerin yeniden oluşmasına yol açabilir. Ancak düzenli kontroller ve doğru tedavi ile tekrarlama olasılığı önemli ölçüde azaltılabilir.
Kistlerden kesin bir korunma yöntemi yoktur. Ancak düzenli jinekolojik kontroller sayesinde erken teşhis ve tedaviyle riskler azaltılabilir. Doğum kontrol hapları, yumurtlamayı engelledikleri için özellikle fonksiyonel kistlerin oluşumunu önlemede etkili olabilir. Ayrıca bu ilaçların, en sık görülen yumurtalık kanseri türü olan epitelyal over kanserlerini yaklaşık yüzde 50 oranında azalttığı da bilimsel olarak gösterilmiştir. Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek ve olası belirtilerde vakit kaybetmeden doktora başvurmak da korunmada önemli rol oynar.
KİSTLERİN KANSERLEŞME RİSKİ
“Düzenli kontroller ve bazı önlemlerle kist oluşumunu azaltabiliyoruz” dediniz. Peki bu kistlerin kanserleşme ihtimali var mı?
– Özellikle genç kadınlarda bu ihtimal oldukça düşüktür. Ancak menopoz sonrası dönemde ortaya çıkan kistlerde kötü huylu olma riski daha fazladır. Bu nedenle 40 yaş üstü kadınlarda saptanan kistleri daha yakından izleriz. Genel olarak bir kadının hayat boyu yumurtalık kanserine yakalanma ihtimali yaklaşık yüzde 1,5’tir. Ama ailesinde meme ya da yumurtalık kanseri öyküsü olan kişilerde, özellikle BRCA gibi bazı genetik mutasyonlar varsa bu risk belirgin şekilde artabiliyor. Bu nedenle aile öyküsü önemli bir belirleyici oluyor.
HANGİ KİSTLERDE TEDAVİ GEREKİR?
Kistin kanser olma ihtimaliyle ilgili anlattıklarınız önemli. Böyle bir durumda ya da genel olarak her kist için mutlaka tedavi gerekiyor mu?
– Hayır, her zaman tedavi gerekmiyor. Küçük, basit görünümlü ve herhangi bir şikayete yol açmayan kistleri genellikle 1-3 ay aralıklarla takip ediyoruz. Ama eğer kist büyükse, şikayet yaratıyorsa ya da görüntüsü şüpheli görünüyorsa o zaman tedaviye yöneliyoruz. Güncel uygulamalara göre, üreme çağındaki kadınlarda kist 9-10 cm’den büyük ve kötü huylu olma riski taşıyorsa ameliyatla alınabiliyor. Menopoz dönemindeki kadınlarda ise kistin boyutu ne olursa olsun, güvenlik açısından cerrahi müdahale düşünülüyor.
Sizin bugüne kadar ameliyat ettiğiniz en büyük kist ne kadar büyüklükteydi?
– En büyüğü 40 cm çapında ve 9 kilo ağırlığındaydı. Hasta, karın bölgesindeki şişlik, kronik karın ağrısı, halsizlik, erken doyma, adet düzensizlikleri ve sık idrara çıkma gibi şikayetlerle bize başvurmuştu. Başlangıçta kilo aldığını sanıyordu, ancak kist büyümeye devam edince artan şikayetleri nedeniyle doktora gelmişti. Yaptığımız kontrollerde bunun müsinöz tümör olduğunu tespit ettik ve hastayı ameliyata aldık. Tıp literatüründe ‘müsinöz tümör’ olarak bilinen bu kistler genellikle içi jel kıvamında mukus dolu olur ve çoğu zaman sessiz ilerler. Şansımıza, kist patlamadan zamanında müdahale edebildik ve hastamız ciddi sağlık sorunları yaşamadan kurtuldu. Bu tür vakalar, yumurtalık kistlerinin ne kadar sinsi ve tehlikeli olabileceğini gösteriyor. O bakımdan kadınların küçük belirtileri asla hafife almamaları çok önemli.
HANGİ KİST NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Tedavide uygulanan yöntemlerden de kısaca bahseder misiniz?
– Tabii. Tedavi yöntemi kistin türüne ve büyüklüğüne göre değişiyor. Öncelikle, herhangi bir yakınması olmayan hastalarda, 5-6 cm’den küçük fonksiyonel kistlerin çoğu, hiçbir tedaviye gerek kalmadan 3 ay içinde yaklaşık yüzde 90 oranında kendiliğinden kaybolabiliyor. Basit kistlerde çoğu zaman doğum kontrol haplarıyla küçülme sağlanabiliyor. Özellikle endometrioma yani çikolata kisti gibi hormonla yanıt verebilen ve kanser riski taşımayan kistlerde de tedaviye genellikle doğum kontrol haplarıyla başlanıyor. İltihabi kistlerde ise antibiyotik tedavisi uygulanıyor. Öte yandan, 5-6 cm’den büyük, sürekli büyüyen ya da ultrason ve kan testlerinde kötü huylu olabileceğine dair bulgular varsa cerrahi müdahale gerekebiliyor. Ayrıca dermoid kistler 5 cm üzerine çıktığında torsiyon riski taşıdıkları için cerrahi müdahale gerektirir. Cerrahi gerektiren ama kanser riski olmayan kistlerde artık laparoskopik, yani kapalı yöntemle minimal invaziv müdahalelerle başarıyla tedavi edilebiliyor. Burada en kritik nokta, kanser riski taşıyan kistlerin ameliyat öncesinde doğru şekilde tespit edilmesi. Bu tür kistlerin jinekolojik onkoloji merkezlerinde tedavi edilmesi, hastanın yaşam kalitesi ve sağkalımı açısından büyük önem taşıyor.
CERRAHİ MÜDAHALE HANGİ DURUMLARDA GEREKİR?
5-6 cm’den büyük ve sürekli büyüyen kistlerde ameliyat gerekebileceğini söylediniz. Başka hangi durumlarda cerrahi müdahale tercih ediliyor?
– Evet, büyüklüğün yanı sıra bazı durumlarda da cerrahi gerekli olabiliyor. Örneğin kist şiddetli ağrıya neden oluyorsa, kendi etrafında dönerek torsiyon oluşturuyorsa ya da patlayarak rüptür gelişirse müdahale gerekir. Ayrıca, kötü huyluluk şüphesi varsa ya da kist tekrarlayan bir yapıya sahipse ameliyat düşünülebiliyor. Yani hem kistin davranışı hem de hastanın şikayetleri cerrahi kararı için belirleyici oluyor.
TAKİP VE FARKINDALIK HAYAT KURTARIR
Röportaj için çok teşekkür ederiz, verdiğiniz değerli bilgiler kadınlar için gerçekten yol gösterici olacak. Son olarak, kadınlara yumurtalık kistleri konusunda ne önerirsiniz?
– Ben de teşekkür ederim, sorularınız çok yerindeydi. Kadınlara öncelikle korkmalarına gerek olmadığını söylemek isterim. Yumurtalık kistleri çok yaygın ve çoğu zaman iyi huyludur. Yine de takip edilmezse sorun çıkarabilir. Bu yüzden şikayeti olsun olmasın her kadının düzenli olarak kadın doğum kontrolüne gitmesi çok önemli; hem kistlerin erken fark edilmesini sağlıyor hem de olası risklerin önceden yönetilmesine yardımcı oluyor. Zamanında fark edilirse gereksiz cerrahi müdahaleyi önlemek, en aza indirmek veya hatta tamamen önlemek mümkün olabiliyor. Kısacası, bilinçli ve düzenli kontrollerle hem sağlığınızı koruyabilir hem de gereksiz kaygılardan uzak durabilirsiniz.
