Orta Doğu Teknik Üniversitesi İstatistik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep Ka laylıoğlu ve 2. sınıf öğrencileri Serhan Yavlal, Bartu Batum ve Ozan Durmaz, Zeytindostu Derneği üyesi ve Zeytinyağı Tadım Uzm. Seçil Tireli’nin danışmanlığında zeytinde birinci kalite zeytinyağı için erken hasat tarihini öngörmeye yönelik bilimsel bir proje yürütüyorlar. Amaçları, üreticilere kendi bahçelerine özgü verilere dayalı bir rehber sunarak hem kaliteyi artırmak hem de ekonomik verimliliği desteklemek.
Projelerinde, farklı bölgelerden toplanan zeytin örneklerinin renk ve sertlik gibi fiziksel verilerini, mikro ve makro ölçekte meteorolojik veriler gibi çevresel faktörlerle, ve bahçenin sulama programı gibi tarımsal faktörlerle birlikte kullanarak istatistiksel modellere aktarıyorlar. İleri seviye istatistik yöntemleri ve makine öğrenmesi algoritmaları kullanarak erken hasat için en uygun zamanı tahmin eden bir model oluşturmaya çalışıyorlar.
Gelecekte, bu yöntemlerin mobil uygulama veya dijital platformlar aracılığıyla çiftçilerin cebine girmesini ve üretim sürecinin her aşamasında bilimin rehberliğinin hissedilmesini umuyorlar.
İnanıyorlar ki, bilim ile gelenek el ele verdiğinde, zeytinin dalından sofraya uzanan yolculuğu daha bereketli ve sürdürülebilir olacaktır.
