Hep beklediğimiz ya da beklermiş gibi yaptığımız, sözde çok konuşup uygulamada hiç kımıldamadığımız deprem yine kendisini hatırlatınca korkuya ve telaşa kapıldık. Depremin ertesi günü İstanbul’dan apar topar taşınan en az beş aile duydum çevremden. Kim bilir aynı korkuyla İstanbul’dan daha kaç kişi taşındı.
Hazırlık yok, tedbir yok, çalışma yok, baktılar ki ölecekler, kaçtılar bu güzel şehirden…
İstanbul’a çok fazla ihanet ettik, bu kadim şehrin kıymetini bilemedik. Çarpık yapılaşma, kontrolsüz büyüme şehri mahvetti.
Bizans (Doğu Roma) İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğuna 1600 yıl başkentlik yapan bu güzel şehre, yönetenleri de yaşayanları da zarar verdi. Çok daha fazla güzelleştirebilirdik lakin tam tersine çirkin beton yığınlarıyla doldurduk.
İstanbul, dünyadaki 195 ülkeden nüfus olarak 131 ülkenin nüfusunu geçiyor. Nüfus büyüklüğü bakımında 64. Sırada olan bir şehre sahibiz ve olası deprem ihtimallerine karşı fazlasıyla umursamaz davranıyoruz.
İstanbul’u sallayan 6 şiddetindeki deprem sonrasında konut fiyatları özellikle riskli bölgelerde düştü. Bir müşteri aradı ve ilanımızdaki bir konutu sordu, fiyatını söylediğimde “deprem nedeniyle fiyatlar düştü,” deyip yüzde 30 aşağıda bir rakam teklif etti. Bu davranış dahi bize insanların depremden de nasıl faydalanmaya çalıştıklarını gösterdi.
Biz ofis olarak hiçbir konutun fiyatını düşürmedik de yükseltmedik de lakin uyanıklar hemen pozisyon almışlar ve rüzgâra göre rakam oluşturmaya başlamışlar. İnsanların deprem korkusunu avantaja çevirip ucuza ev almaya çalışanlar bir tarafta, depremden kaçıp gitmek için acil olarak konutlarını satılığa çıkaranlar diğer tarafta emlak piyasası kısa bir anlığına canlanır gibi oldu.
Deprem tedirginliği belki bir süre daha emlak piyasasında etkili olacak. 2018 deprem yönetmeliğine uygun, zemini sağlam ve kısa katlı binaların fiyatları yüzde 15 – 20 arası arttı. Zemini kötü ve yüksek katlı binalar da yüzde 15 – 20 arası düştü. 1999’dan önce yapılan ve zemini kötü olan binalardaki dairelerin fiyatı deprem korkusuyla daha da düştü.
Yeni yapılacak inşaatlarda deprem yönetmeliğine sıkı sıkıya uyulmalı ve zemine uygun binalar inşa edilmelidir. Birçok eski bina, üst üste gelen deprem sarsıntıları nedeniyle ciddi hasar gördü fakat kontrol edilmediği için son depremden sonra kaç hasarlı bina var, bilemiyoruz.
Canım vatanımın gündemi öyle hızlı değişiyor ki, bir önceki olayı unutturacak yeni olaylar yaşıyoruz sürekli ve dikkatimiz dağılıyor. Birkaç haftaya başka bir olay yaşanır ve depremi de unuturuz nasılsa…
Lütfen bireysel olarak tedbirlerimizi alalım. Oturduğumuz binaları kontrol ettirelim, sağlam evlere taşınalım. Binamız eskiyse kentsel dönüşüme sokmak için çalışmalara başlayalım.
Lütfen herkes bireysel tedbirini alsın…