Sanat tarihçisi Prof. Dr. Nurhan Atasoy’un titiz araştırmalarıyla hazırlanan “HAMAM” kitabı, Osmanlı’dan günümüze uzanan suyun, arınmanın ve hamam kültürünün hikâyesini anlatırken, Osmanlı döneminin en kuvvetli kadınlarından birinin adını taşıyan Hürrem Sultan Hamamı’nın tarihini, Mimar Sinan’ın ustalığını ve Osmanlı hamam geleneğinin Avrupa’ya yayılışını kapsamlı bir şekilde ele alarak okuyucuyu geçmişin sıcak ve mistik hamam kültürüne davet ediyor.
Osmanlı mimarisinin en zarif yapılarından biri olan Hürrem Sultan Hamamı, tarihi boyunca yalnızca bir temizlik ve arınma mekânı olmanın ötesinde, Osmanlı’nın sosyal yaşamında önemli bir rol üstlenmiştir. Prof. Dr. Nurhan Atasoy’un 7 yıllık titiz araştırmaları sonucunda ortaya çıkan “Ayasofya Haseki Hürrem Sultan Hamamı: Türk Hamam Kültürü ve Avrupa’ya Yayılışı” adlı eser, bu kültürel mirası kapsamlı bir şekilde ele alarak okurlarla buluşturuyor.
Prof. Dr. Nurhan Atasoy, çocukluk yıllarından itibaren Hürrem Sultan Hamamı’na duyduğu derin ilgi ve hayranlığın, onu bu kitabı yazmaya yönlendirdiğini belirtiyor. Sanat tarihine olan ilgisinin temellerinin de bu dönemde atıldığını ifade eden Atasoy, kitabın ortaya çıkış sürecini şu sözlerle anlatıyor: “Çocukluk yıllarım Sultanahmet’te geçti. Okula giderken her gün Ayasofya Hamamı’nın önünden geçerdim. Mimar Sinan’ın bu şaheserine duyduğum hayranlık içimde hiç̧ eksilmedi. Yıllar sonra bu hamam üzerine bir kitap yazmam istendiğinde, reddedemedim. Bu eser sayesinde Osmanlı hamam kültürüne yeni bilgiler kazandırabilmiş̧ olmanın mutluluğunu yaşıyorum.”
Hem Türkçe hem de İngilizce olarak hazırlanan kitap, Osmanlı hamam kültürünün kökenlerini, toplumsal yaşam üzerindeki etkilerini ve Avrupa’daki yansımalarını detaylı bir şekilde ele alıyor. Osmanlı tarihinin en güçlü kadın figürlerinden biri olan Hürrem Sultan’ın hayatı, hamam kültürüne verdiği önem ve Mimar Sinan’ın onun için inşa ettiği Hürrem Sultan Hamamı bu çalışmanın merkezinde yer alıyor. Aynı zamanda Evliya Çelebi’nin anlatımları, Avrupalı seyyahların gözlemleri ve sanatçıların hamamlara dair tasvirleriyle desteklenen eser, Osmanlı’da su ve temizlik anlayışının nasıl bir gelenek haline geldiğini gözler önüne seriyor.
Hürrem Sultan Hamamı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Katipzadeler, bu çalışmayla ilgili düşüncelerini şöyle ifade ediyor: “Tarihimize, değerlerimize sahip çıkmak, onları muhafaza etmek bizler için çok önemli. Hürrem Sultan Hamamı’nın tarihi dokusunu koruyarak misafirlerimizle buluşturmaktan her zaman mutluluk duyduk. Şimdi ise Osmanlı hamam kültürünü gelecek nesillere aktarmak adına, bu büyük emeğin bir parçası olmaktan gurur duyuyoruz. Kültürel mirasımıza armağan edilen “HAMAM”, tarih, sanat ve Osmanlı kültürüne ilgi duyan herkes için vazgeçilmez bir başvuru kaynağı olacak.”
Kitap, yalnızca tarihi ve kültürel bir araştırma değil, aynı zamanda hamam mimarisi ve estetiği açısından da önemli bir kaynak niteliğinde. Mimar Sinan’ın özgün mimari yaklaşımını, 16. yüzyılda inşa edilen Hürrem Sultan Hamamı’nda uyguladığı tasarım ilkelerini ve bu yapının günümüze kadar nasıl ulaştığını kapsamlı bir şekilde inceliyor. Arşiv belgeleri, Osmanlı dönemine ait illüstrasyonlar, müzelerden temin edilen özel fotoğraflar ve hamam kültürüne dair geniş bir literatür taramasıyla desteklenen eser, okuyuculara benzersiz bir tarih yolculuğu sunuyor.
Masa Yayınları tarafından yayımlanmış olan bu değerli eser, Hürrem Sultan Hamamı’ndan temin edilebilir. Osmanlı hamam kültürünü keşfetmek, geleneksel mimarinin izlerini sürmek ve suyun medeniyet üzerindeki etkisini anlamak isteyenler için vazgeçilmez bir başvuru kaynağı olacak.
