Boynun ön kısmında ses tellerinin altında bulunan ve kelebeğe benzeyen tiroid bezi; salgıladığı hormonlar ile tüm metabolizmayı düzenleyerek büyüme ve gelişmede önemli bir rol oynuyor. Vücuttaki bütün organların işlevlerini etkileyen tirod bezi rahatsızlıklarının iyot alımı ile yakından bağlantılı olduğunu belirten Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Fulya Akın, “Ülkemiz gibi iyot eksikliği yaşanan bölgelerde tiroid nodüllerinin görülme sıklığı belirgin olarak artıyor. Türkiye genelinde yapılan ultrason taramalarında erişkinlerin nerdeyse yarısında nodüler guatr tespit edilmesi bu ilişkiyi gözler önüne seriyor” dedi.
Tiroid bezindeki fonksiyonel bozuklukların; guatr, tiroidit, hipotiroidi ve hipertiroidi gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğini dile getiren Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Fulya Akın, “İyot eksikliği sonucu ortaya çıkan nodüller her 3 kadından birini etkiler ve bu kişilerin deniz mahsulü tüketimini artırması önerilir. Bezin normalden fazla çalıştığı hipertiroidi durumunda ise tam tersi şekilde iyot kısıtlamasına ihtiyaç duyulur. Hastaların deniz ürünlerinden uzak durması ve iyotsuz tuz tercih etmesi, tiroidin normal çalışmasını destekler” dedi.
Tiroid nodüllerinin yüzde 95’i iyi huylu
Tiroid bezi içindeki yumru şeklindeki kitlelere nodül dendiğini paylaşan Prof. Dr. Fulya Akın, “Her nodülün kanser olmadığı ve tek ya da çok sayıda nodülün taşıdığı kanser riskinin aynı olduğu bilinmeli. Bu kitlelerin yüzde 95’i iyi huylu olmasına rağmen yüzde 5’inde kanserleşme riski bulunur. Genellikle belirti vermeyen bu nodüller, doktorun elle muayenesi veya ultrasonografik taramalarla tanı alabilir. Ancak büyük nodüllerde; boyunda şişlik, yutma güçlüğü, nefes darlığı ve ses kısıklığı gibi semptomlar karşımıza çıkabilir” dedi.
Graves hastalığı tiroidi fazla çalıştırıyor
Tiroid bezinin çok çalışmasının yani hipertiroidizmin en sık nedeninin Graves hastalığı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Fulya Akın, “Vücudun tiroidi çok çalışmaya sevk etmesiyle oluşan ve nüks edebilen otoimmün rahatsızlık Graves’in nedenleri; genetik yatkınlık, iyot fazlalığı, sigara, stres, çeşitli ilaçlar, çevresel faktörler ve Yersinia Enterocolitica enfeksiyonudur. Düzenli kontrollerle takip altında tutulması gereken hastalığın en önemli belirtileri sinirlilik, hızlı veya düzensiz kalp atışı, aşırı terleme, ellerde titreme, açıklanamayan kilo kaybı ve sıcağa tahammülsüzlük olarak sıralanabilir” dedi.
Hormon fazlalığı çarpıntıya yol açabilir
Tiroid bezinin çok çalışması anlamına gelen hipertiroidin belirtilerinin; ellerde titreme, çarpıntı, nefes darlığı, terleme, kilo kaybı, hızlı bağırsak hareketleri, adet düzensizliği, halsizlik ve saç dökülmesi olduğunu ifade eden Akın, “Gözlerde büyüme, boyunda şişlik ve çeşitli cilt bulgularını da belirtiler arasına ekleyebiliriz ancak bu semptomların kişiden kişiye değişebileceği unutulmamalı.
Hipertiroidiyi düzeltmek için uzman doktor kontrolünde ilaç, cerrahi ve halk arasında atom tedavisi olarak da bilinen radyoaktif iyot yöntemine başvurulabilir” şeklinde konuştu.
