Yaz aylarında güneş ışığına maruz kalma süresinin artması, bazı ilaçların istenmeyen cilt reaksiyonlarına neden olma riskini beraberinde getirir. Güneş ışığı ile ilaçların kimyasal yapılarının etkileşime girmesi sonucunda ortaya çıkan bu durum “fotosensitivite” olarak tanımlanır. Fotosensitivite reaksiyonları, ciddi güneş yanıkları, döküntüler, kaşıntılar ve pigmentasyon bozuklukları gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bu nedenle özellikle yaz aylarında ilaç kullanan bireylerin bilgilendirilmesi büyük önem taşır.
Yaz aylarında fotosensitiviteye neden olabilecek ilaç gruplarının başında bazı antibiyotikler yer alır. Özellikle tetrasiklinler (örneğin doksisiklin), fluorokinolonlar (örneğin siprofloksasin) ve sulfonamid türevleri bu etkiyi sıkça gösterir. Bu ilaçlarla tedavi gören bireylerde güneş ışığına çıkılması halinde ciltte yanık benzeri lezyonlar görülebilir. Bunun yanında, bazı ağrı kesici ve antiinflamatuvar ilaçlar da (ketoprofen, ibuprofen gibi) bu tür reaksiyonlara yol açabilir. Antihipertansif olarak sık reçetelenen hidroklorotiyazid gibi diüretikler de yaz döneminde dikkatle değerlendirilmesi gereken ilaçlar arasındadır.
Psikiyatrik hastalıklarda kullanılan bazı fenotiyazin türevleri (klorpromazin gibi) de fotosensitivite açısından risk taşır. Ayrıca dermatolojik tedavilerde kullanılan retinoid içeren ürünler (izotretinoin gibi) ciltte ışığa karşı duyarlılığı artırabilir. Bu nedenle yaz aylarında bu tür tedaviler planlanırken güneş koruyucu önlemler büyük önem taşır.
Sadece ilaçlar değil, bazı bitkisel ve kozmetik ürünler de fotosensitiviteye neden olabilir. Özellikle kantaron yağı gibi doğal içerikler, yaz aylarında cilde uygulandığında güneş ışığı ile birleşerek ciddi cilt reaksiyonlarına sebep olabilir. Aynı şekilde, turunçgil özlü parfümler de bu riski taşıyabilir. Bu nedenle doğal ürünlerin güvenli olduğu yanılgısı, yaz döneminde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Yaz mevsiminde ilaç kullanımının güneş ışığıyla etkileşimi konusunda hastaların bilinçlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Fotosensitivite riski taşıyan ilaçların tanınması, hastaların korunma yöntemleri hakkında bilgilendirilmesi ve güneşten kaçınılması gibi önlemler, bu tür istenmeyen reaksiyonların önüne geçilmesinde etkili olacaktır.
Sağlıkla kalınız…
ebruzavalsiz@hotmail.com
