Menopoz, kadınlarda adet döngüsünün kalıcı olarak sona erdiği ve doğurganlığın bittiği doğal bir yaşam evresidir. Çoğunlukla 45-55 yaş arasında görülür ve östrojen ile progesteron hormonlarındaki azalma nedeniyle birçok fizyolojik ve psikolojik belirtiyle kendini gösterir. Sıcak basması, gece terlemesi, uykusuzluk, sinirlilik, ruh hali dalgalanmaları, vajinal kuruluk ve kemik yoğunluğunda azalma bu dönemin en yaygın şikâyetleri arasında yer alır. Hormon replasman tedavisi (HRT) birçok kadın için etkili bir seçenek olsa da, bazı riskleri nedeniyle bitkisel destek ürünlerine olan ilgi giderek artmaktadır.
Bitkisel kaynaklı ürünler, menopoz dönemindeki belirtileri hafifletmede yardımcı olabilir. Bu bitkilerin çoğu fitoöstrojen adı verilen ve vücutta östrojene benzer etki gösteren doğal bileşikler içerir. Özellikle Siyah Yılan kökü ani sıcaklık artışları, gece boyunca terleme, uyku düzeninde bozulma, vajinal bölgede kuruluk ve sinirlilik gibi belirtilerin tümünde oldukça fayda sağlar. Vücutta doğal östrojen olarak etki göstererek bu şikâyetleri hafifletir. Keten tohumu lignan adlı fitoöstrojenler içerir. Keten tohumunun östrojenik etkisi sayesinde, ateş basması, gece terlemeleri ve sıcak basması gibi menopoz şikayetlerinde belirgin azalma sağlanmakta ayrıca menopozla birlikte hızlanan kemik erimesi (osteoporoz) sürecini de yavaşlattığı gösterilmiştir. Adaçayı, özellikle gece terlemeleri ve aşırı terleme gibi şikâyetlerde kullanılabilir. Geleneksel kullanımı oldukça yaygındır ve modern fitoterapi uygulamalarında çay ya da ekstre formlarıyla yer alır. Şerbetçiotu, fitoöstrojen açısından en zengin bitkilerden biridir ve sıcak basmalarıyla birlikte uykusuzluk şikâyetlerine karşı da etkili olabilir. Çuha çiçeği (Evening primrose) yağı, menopoz döneminde yaşanan sıcak basması ve terlemeyi azaltmaya yardımcı olabilir. İçeriğindeki gama-linolenik asit hormon dengesini destekleyerek bu şikâyetlerin hafiflemesini sağlar. Ayrıca menopozun neden olduğu ruh hali değişiklikleri, kaygı ve hafif depresyon belirtilerinin azalmasına katkıda bulunabilir. Hormonlardaki dalgalanma nedeniyle ortaya çıkan cilt kuruluğunu önleyerek cildin nemlenmesine ve esnekliğinin korunmasına destek olur. Bitkisel desteklerin kullanımı sırasında bazı önemli hususlara dikkat edilmelidir. Her bireyin sağlık geçmişi farklıdır ve özellikle hormon duyarlı kanser öyküsü olan kişilerde bu tür ürünlerin kullanımı riskli olabilir.
Menopoz, bir hastalık değil; yaşamın doğal bir evresidir. Ancak doğru desteklerle bu süreci daha sağlıklı, dengeli ve konforlu geçirmek mümkündür. Bitkisel tedaviler, uzman tavsiyesiyle doğru doz ile uygulandığında bu sürecin yönetiminde etkili bir yardımcı olabilir.
Sağlıkla kalınız…
ebruzavalsiz@hotmail.com