2023 tam olarak böyle geçmedi mi? Hep bölüşmek istedik neyimiz varsa…
Deprem felaketiyle dayanışma için bir araya gelen milyonlar olduk. Bölgeye yardım ulaştırmak için seferberlik yaşandı. Hayvanlar için de yiyecekler taşındı. Evlerden kediler, yer altından koyunlar kurtarıldı. Herkes elinden geldiğini, hatta fazlasını koymaya çalıştı. Bu konuda bir alt yapımız olmamasına rağmen gönüllülerimizle birlikte bölgede kalan veya bölgeden ayrılmak zorunda olan yaklaşık 6000 kişiye destek olmayı başardık. Yaşadığımız bu felaket, hepimize iyiliğin gücüne olan ihtiyacımızı göstermedi mi?
Seçimin ardından büyük katliamlar tekrar başladı. Muğla’nın Akbelen Ormanları’nda Limak Holding ve YK Enerji’nin başlattığı katliamlar, Türkiye’nin doğa koruma tarihine kara bir leke olarak yazıldı.
“Her ağaç kesildiğinde elimi kolumu hissetmedim. Sanki beni kesiyorlar gibi sanki çocuklarımı kesiyorlar gibi oldum. Gittim ama yine de kurtaramadım.” Aytaç Yakar teyzemiz ağaçların, kuşların, toprağın feryadını haykırdı tüm dünyaya. Hepimiz Akbelen için oradaydık. Akbelen’de olmayan tek şey ise hukuktu! Hiç bir koşulda adalet sağlanamadı.
İklim Adaleti, bu yıl en çok duyduğumuz kavram oldu. Bu konuda çalışan uzmanlarla dört seminer düzenledik. İklim değişikliğinin etkilerine karşı pek çok yaşam tehdit altında ve eşit koşullarda değil. Bu eşitsizliğin yaratacağı adalet arayışına karşı hazır olmalıyız. Bu konuya ilgili 155 hukukçu ile iklim adaleti ağı kuruldu.
Hukuka gelirsek, şaşırtıcı ama hala dava kazanıyoruz! Örneğin, sulak alanları tarımsal organize sanayi bölgelerine açan yönetmelik değişikliğini engelledik. Hukuk ve Doğa Okulu’nun üçüncüsü gerçekleşti. Böylece hukukçu ağımız 129 kişiye ulaştı.
20 yıllık doğa savunuculuğu deneyimimizi bir rehbere dönüştürdük. ‘Doğayı Savunanlar için Savunuculuk Rehberi’ web sitemizde. İhtiyaç duyduğunuzda mutlaka bakın. Haklarımızı kullanmanın sandığınızdan daha kolay olduğunu göreceksiniz.
Türkiye’nin doğasında 17 yılda nasıl bir değişim yaşandı? Bu sorunun cevabını akademisyenler, uzmanlar ve gönüllülerle hep birlikte hazırlıyoruz. Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları envanteri 17 yıl sonra güncelleniyor. Nesli tehlikede olan, Türkiye’ye özgü olan, çok dar bir alanda yayılış gösteren türlerin ve onların yaşadığı alanların durumunu belirliyoruz.
Kuşlar üzerinde ciddi bir tehdit olan elektrik çarpmasını engellemek için Mersin’de 100 elektrik direğini daha izole ettirdik. Toplam 348 direkle 40 km’lik bir hattın izolasyonu tamamlandı. Leylek, akbaba gibi kuşların göç yolculuğu artık daha güvenli olacak.
Türkiye’nin yanlış su, tarım ve maden politikaları nedeniyle pek çok sulak alan ve tatlı su döngüsü yok oluyor. Bunun en korkunç örneklerinden biri de Manisa Marmara Gölü’nün kurutularak tarım alanına dönüştürülmesi. O kadar çok sulak alan yok edildi ki, artık koruma kelimesinin yerini ‘restorasyon’ aldı. İzmir’in Gediz Deltası’nda restorasyon çalışmalarımız başlıyor. Farklı kurumlarla işbirliği halinde 4,5 yıl sürecek bu çalışmayla tuzlanmanın önüne geçmek, biyolojik çeşitliliği artırmak, kirliliği azaltmak hedefleniyor.
Açık Radyo’da programlarımız başladı, duydunuz mu? İki hafta da bir, çarşamba günleri saat 14.00’da Doğa Sohbetleri’nde buluşalım.
Yılın önemli haberlerinden biri de Anadolu’nun zeytincilik kültürünün UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne girmesi oldu. İklim değişikliğinin etkilerini en çok yaşayan ağaçlardan biri de zeytin oldu, pek çok bölgede zeytin meyve veremedi. Bu bize gıda ve su krizinin yaklaştığını mı haber veriyor? Her ne olursa olsun Anadolu çok güçlü. Yeter ki, Anadolu’nun doğasının ve kültürünün öğrettiklerini sürdürelim.
Doğa Derneği’nin davalar açmasını ve sponsorlara ihtiyaç duymadan özgürce hareket etmesini sağlayan Yavaş Dükkan’ı biliyor musunuz? Kadim Üretim Havzaları ve Önemli Doğa Alanları’ndaki üretimleri destekleyen bu dükkanın gelirinin tamamı doğa koruma çalışmalarında kullanılıyor.
Sosyal medya yine oldukça hareketli bir yıl geçirdi. Doğanın sesi olmak için yaptığımız paylaşımlar Instagram’da 5 buçuk milyon, Facebook’ta 1 buçuk milyon, X’te ise bazı aylarda 2 milyon kişiye ulaştı.
2023 yılında zamanın bükülebildiğine hepimiz şahit olduk. Yaşadığımız deprem gibi felaketlerle günler, saatler, dakikalar yavaşladı. Doğa ve kültür konusunda önemli çalışmalar yapan Önder Cırık depremde kaybettiklerimiz arasındaydı. 20. Türkiye Kuş Konferansı Önder Cırık’a ithafen gerçekleştirildi. Türkiye’de doğa korumanın duayeni olarak kabul edilen Tansu Gürpınar’ı da geçirdiği rahatsızlıklar sonucunda kaybettik. Dünyada süren savaşlara, soykırımlara uzaktan bakmanın üzüntüsü aldığımız her nefese sinmiş durumda.
Biz acılarımızı kelimelere dökemesek de ‘Bulut olup ağdığımı bilirim, Boran ile yağdığımı bilirim’ diyor bir aşık.
Dünyamız yörüngesindeki yolculuğuna saniyede ortalama 30 km hızla devam ediyor. Her yıl güneşe, bize en yakın yıldıza, biraz daha yaklaşıyoruz. Bu yıl bizden 100 milyon ışık yılı uzaklıkta yaşama elverişli bir gezegen keşfedildi. Evrende yıldızlar doğuyor, ölmüyor. Kara deliklere dönüşüyor. Anadolu’da bir aşık çıkıyor ‘Ölüm ölür, biz ölmeyiz.’ diyor.
Doğanın ve aşıkların izinden gideceğimiz yeni bir yıl diliyoruz.
