Son 20 yılda zeytincilik sektörüne yaptığı yatırımlarla sofralık zeytin üretiminde dünya birinciliğine yükselen, zeytinyağında da dünya ikinciliğindeki yerini sağlamlaştıran Türkiye, 475 bin tonluk zeytinyağı ve 750 bin tonluk sofralık zeytin beklediği tarihi bir sezona girdi.
Türkiye’nin 2024/25 sezonunda 750 bin tonluk sofralık zeytin ve 475 bin tonluk zeytinyağı rekoltesiyle tarihi zirveyi gördüğünü dile getiren Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) Başkanı Emre Uygun, “Tarihi rekolte, ihracatta tarihi rekorlar kırmamızı zorunlu kılıyor. Türk üreticisinin uzun yıllar emek vererek yetiştirdiği zeytin ağaçlarımızın meyvelerinin katma değerli hale gelmesi, üreticilerimizin emeklerinin karşılığını alması için 2024/25 sezonunda 200 bin ton zeytinyağı ve 100 bin ton sofralık zeytin ihraç ederek 1 milyar dolar döviz getirisini ülkemize kazandırmak için çalışacağız. Önümüzdeki 5 yıllık vadede de yıllık ihracatımızı 1,5 milyar dolara çıkarmak için gece-gündüz çalışacağız” diye konuştu.
ABD’ye sektörel ticaret heyeti yapılacak
2025 yılında ilk pazarlama etkinliklerinin 3-8 Mart 2025 tarihlerinde yıllık 375 bin tonluk zeytinyağı tüketimiyle dünyada ikinci büyük pazar olan Amerika Birleşik Devletleri’ne “Sektörel Ticaret Heyeti” olacağı bilgisini veren Uygun şöyle devam etti; “ABD’ye yönelik “Sektörel Ticaret Heyeti” dışında ABD’de düzenlenen Summer Fancy Food Show ve Expo West, Japonya’da Foodex, Çin’de China International Import Expo gibi uluslararası birçok fuarda Türk zeytin ve zeytinyağını tanıtmak için aktif olarak yer alacağız. Ege İhracatçı Birlikleri bünyesindeki altı gıda ihracatçı birliğinin, Amerika Birleşik Devletleri’nde Türk gıda ürünlerinin tanıtımını gerçekleştirdiği TURQUALITY Projesi’nde, Türk zeytin ve zeytinyağının büyük ilgi görmesinden mutluluk duyuyoruz. Önümüzdeki yıllarda bu tür iş birliklerinin içerisinde yer almaya devam edeceğiz.”
2024/25 sezonu ile ilgili görüşlerini kamuoyu ile paylaşmak amacıyla Ege İhracatçı Birlikleri’nde basın toplantısı düzenleyen Uygun, zeytincilik sektörünün geleceğe dönük ihracat hedeflerini paylaşırken 2023/24 sezonunu da değerlendirdi.
Sofralık zeytin ihracatında ilk kez 200 milyon dolar aşıldı
Sofralık zeytinde 2023/24 sezonunu geride bıraktıkları bilgisini veren Uygun, şöyle devam etti: “Yeşil zeytin ihracatımız 17 bin ton karşılığında 47 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. En fazla ihracat yaptığımız ilk 3 ülke sırasıyla Almanya, Irak ve ABD oldu. Siyah zeytin ihracatımız ise 60 bin ton karşılığında 162 milyon dolara ulaştı. Bu kategorideki en büyük pazarlarımız ise Almanya, Irak ve Romanya olarak sıralandı. 2023/24 sezonunda toplam sofralık zeytin ihracatımız 78 bin ton seviyesinde gerçekleşirken bu ihracattan 210 milyon dolar döviz geliri elde ettik. Sofralık zeytin ihracatında, ortalama birim fiyatımız yüzde 46 oranında artırdık. Bu başarıya katkı sağlayan tüm ihracatçılarımızı tebrik ediyorum.”
2023/24 sezonunda kota ve kısıtlamalar zeytinyağı ihracatımızı düşürdü
2023-24 sezonunda dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen kota ve kısıtlamalar nedeniyle zeytinyağı ihracatında gerileme yaşandığını aktaran EZZİB Başkanı Uygun; “Eylül ayı sonu itibarıyla, 2023/24 sezonu zeytinyağı ihracatımız 65 bin ton seviyesinde oldu. Bu ihracattan 470 milyon dolar döviz geliri elde ettik. Ortalama zeytinyağı ihraç fiyatımız ise kilogram başına yüzde 51 yükseldi. Tüm dünyada artan zeytinyağı fiyatları, ülkemizin ihracat birim fiyatlarının da yükselmesinde etkili oldu. Zeytinyağı ihracatımızda en fazla satış yaptığımız ilk üç ülke ise ABD, İspanya ve İtalya olarak sıralandı. Bir yılı aşkın süredir ihracat kısıtlamaları ve fon kesintileri sektörümüzün toplam ihracatında yüzde 25 kan kaybına yol açtı” diye konuştu.
Zeytinyağı sektörü İngiltere’ye gümrük vergisiz ihracat istiyor
İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılması sonrasında Türkiye ile İngiltere arasında devam eden Serbest Ticaret Anlaşması görüşmelerini hatırlatan Başkan Uygun, İngiltere’nin yıllık 80 bin ton zeytinyağı tükettiğini, zeytinyağı ihtiyacını AB ülkelerinden karşıladığını İngiltere’ye zeytinyağı ihracatında gümrük vergisinin kaldırılması halinde Türkiye’nin burada güçlü bir pazar kazanacağını, önümüzdeki süreçte Türkiye’nin bu konuya odaklanması gerektiğine vurgu yaptı.
EZZİB Başkanı Emre Uygun, Türkiye’den Avrupa Birliği’ne zeytinyağı ihracatında tanınan 100 tonluk kotayı da trajikomik olarak tanımladı ve bu kotanın 30 bin tona çıkarılması çağrısını yineledi.
