Nörolojik hastalıkların farkındalığını arttırma amacıyla her yıl 22 Temmuz “Dünya Beyin Günü” olarak bir takım bilinçlendirme çalışmaları yapılıyor. Türk Nöroloji Derneği de bu yıl “Dünya Beyin Günü”nün ana temasını “Beyin Sağlığı ve Korunma: Geleceğimizi Koruyoruz” olarak belirlemiştir. Peki geleceğin şekillenmesinde ve korunmasında beynimizi nasıl kullanmalıyız? Nörolojik hastalıklardan korunmak için yaşam tarzı haline getirilmesinin faydaları neler olur? Erken tanı ile önlenebilir mi? Cevabını Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Ayhan Öztürk ve Nöroloji Uzmanı Dr. Hatice Çil’den aldık.
Yaşam tarzı haline getirilebilir
Dünya Beyin Günü’nün amacı nörolojik hastalıkların önlenmesine yönelik bir kültür inşa etmek, günümüz ve gelecek nesiller için nörolojik hastalıklardan korunma anlayışını yaşam tarzı haline getirmektir.
Erken tanı ve etkili yönetim ile önlenebilir
Nörolojik hastalıklar erken tanı ve etkili yönetim ile önlenebilir. Dünya genelinde en sık görülen nörolojik hastalıklardan inme vakalarının %90’ı, demans vakalarının %40’ı ve epilepsi hastalığının %25‘i önlenebilir.
- Beyin sağlığının korunması için küresel eğitim elzemdir.
- Sosyo-ekonomik durum veya coğrafi konum, önlemeye engel olmamalıdır.
- Sağlık çalışanları, araştırmacılar ve politika üreticiler, küresel nörolojik ihtiyaçların karşılanmasında kilit roller oynamaktadır.
Önlem almak beyin sağlığının anahtarıdır.
- Düzenli fiziksel aktivite beyne giden kan akışını artırır ve beyin hücrelerinin büyümesini teşvik eder.
- Düzenli uyku hafızanın güçlenmesini, bilgi işlenmesini ve beyindeki toksinlerin atılmasını sağlar.
- Sağlıklı ve dengeli beslenme beyin işlevleri için oldukça önemlidir
- Zihinsel olarak aktif kalmak için, yaratıcı etkinliklere katılmak, yeni bir dil öğrenmek veya dans kurslarına gitmek fayda sağlar.
- Stres, beyin sağlığını olumsuz etkileyeceği için stresten uzak durmak. Gerekirse profesyonel yardım almak önemlidir.
- Sosyal ilişkilerinizi güçlendirerek duygusal refahı ve bilişsel işlevi artırmak gerekir.
- Sigara ve alkolden uzak dürmek genel vücut sağlığı ve beyin sağlığı için oldukça önemlidir.
- Başını korumak özellikle travmatik sporlarda kask takmak, arabada emniyet kemeri takmak beyin sağlığı için önemlidir. Her gün bol bol su içmek, kişisel bakımımıza öncelik vermek, eğlenceli neşeli aktivitelere katılmak beyin sağlığınızı korumaya yardımcı olur.
En önemli şey aslında akıl ve beyin sağlığı
İçinde bulunduğumuz yüzyıl son yaşadığımız pandemi örneği ile de açıkça görüldüğü gibi insanlığın belki de kaderini belirleyeceği karar ve tutumları alması gereken bir yüzyıl olacak gibi görünmektedir. İnsanlığın bu yüzyılı daha az hasar ve olumlu sonuçlarla aşabilmesi için ona gereken en önemli şey aslında akıl ve beyin sağlığı olacaktır.
Sağlıklı bir toplumun en önemli parçası
Sağlıklı bir toplum oluşturmanın ancak ve en başta beyin sağlığı iyi olan bireylerle mümkün olacağı açıktır. Aslında nörolojik hastalıkların dünya üzerinde dağılım ve sıklığı incelenirse neden beyin sağlığı açısından dikkat çekmek gerektiği daha iyi anlaşılacaktır.
Bazı nörolojik hastalıkların farkındalığı için önemli
Özellikle ağrı gibi bulguları olan yüksek görülme oranına sahip hastalıkları katmazsak bile epilepsi, Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı ve beyin damar hastalıkları gibi toplumun geniş kesimlerini yüksek görülme yüzdeleri ile etkileyen nörolojik hastalıklar beyin sağlığı ile ilgili bu farkındalığı yaratma çabasının açık nedenidir.
Dünyamız eşsiz ve bize kalmış, bizim de çocuklarımıza bırakacağımız bir miras fikri ile yaklaştığımızda sorunlar ne kadar büyük olursa olsun çağımızın aynı zamanda hızlı çözüm üretme özelliği nedeniyle tek ihtiyacın iyi korunmuş ve sağlıklı bir beyin olduğunu unutmamalıyız.
