Sosyal medyada bugün çocuk gelin paylaşımında bulundum pek çok arkadaşım sert tepkiler verdi:
“Çocuk gelinlere kızıyor tepki veriyoruz; ama geçmişte 23 Nisan’lar 29 Ekim’ler hep ÇOCUK GELİNlerle dolu değil miydi?
Bayram etkinliklerinde neden gelinle damat olunurdu hiç anlayamadım? Siz anladıysanız hele bi anlatın bunun mantığını? Sonra da çocuk gelinleri konuşalım Türkiye”
Gelen yorumlar bana saldırı niteliğinde olsa da hepsinin konuya iyi niyetle yaklaştığını düşünüyorum. Ancak işin aslı hiçte iyi niyete hizmet etmiyor.
Bir psikolog olarak bilimsel açıdan düşündüğümde kız çocuklarına gelinlik giydirmenin ne gibi yanlışları olduğunu, nasıl bir travmaya yol açtığın daha detaylı açıklamam gerektiğini düşündüm ve yazmaya başladım.
Öncelikle şunu söyleyeyim, ben ilkokulu Anadolu’da okudum. Amasya, Elazığ, Van,…Yazdığım konu İstanbul, Ankara ve İzmir’de yaşanmamış olabilir. Çünkü sosyo kültürel düzey bu şehirlerimizde daha yüksek. Fakat Türkiye bu üç şehirden ibaret değil! Görmemiş duymamış olabilirsiniz.
Anadolu şehirlerinde resmi bayramlarda ve törenlerde ilkokullarda kız çocuklarına gelinlik erkek çocuklarına damatlık giydirirlerdi. Benim zamanımda yani 70’li ve 80’li yıllarda bu böyleydi. Hatta asker, subay kostümleri de olurdu. Kimsenin aklından bir kötülük geçmezdi elbette. Ama yanlışları da kimsenin aklına gelmezdi. Bunun çocuğa ne kadar zararlı olduğunu söyleyebilecek, aileleri ve okul yönetimini uyaracak biz psikologların sayısı da zaten çok ama çok azdı.
Çocuk ve gelin bir arada bulunmaması gereken iki kavram.
Küçücük çocuklara gelinlik giydirmek, onları manipülasyona en uygun oldukları dönemde çok yanlış kodlamaktır. Kız çocuklarının kafasına bu dünyaya evlenmek amacıyla geldikleri gibi bir saçmalık aşılanmamalı. Hayatın amacı ya da birincil önceliği bu olmamalı.
Çocuklar sadece çocuk olmalı ve çocuk gibi görünmeli, çocuk gibi giyinmeli. Mesele sadece gelinlik de değil, yetişkin gibi giydirilmeleri, süslenmeleri vb. benzer her şey aynı gelenek ve zihniyete hizmet ediyor.
Küçük bir kız çocuğunun bilinçaltına neden gelin olma dürtüsü yerleştiriyoruz? Neden gelinlik çok matah bir şeymiş gibi bir de bunu düğünlerde yapıyoruz. Neden bunu özendiriyoruz? Çocukların çocuk gibi giyinmesi gerekirken neden büyüklere özentiyi meşrulaştırıyoruz. Bunlara dikkat etmek lazım. Onlar çocuk, bırakın yaşıtları gibi büyüsünler…
Pedofilinin kol gezdiği ülkemizde kız çocuklarına gelinlik giydirmek, çocuk yaştaki evliliği normalleştirmektir. Anneler ve babalar bu durumun artık anormal olduğunu kabul edip çocuklarına bunu yapmamalılar. Hatta ve hatta çocuklar için satılan gelinlikler acilen yasaklanmalı.
Çocuğu gelin yapan ülkeleri bir gözden geçirelim bakalım:
UNICEF 2019 raporuna göre, dünyada her yıl 15 milyon kız çocuğu evlendirilmektedir
Güney Asya’da çocuk yaşta evlendirilen çocuk oranı % 48 iken; Afrika’da bu oran %42 olarak görülmektedir (Boran vd, 2013).
Yemen ve Filistin’de çocuk yaşta evliliğin % 50 oranla gerçekleştiği belirtilmektedir.
Hindistan’da ise bu oranın %40-60 olduğu, Afganistan’da %54, Bangladeş’te ise %51 oranda çocuk yaşta evliliklerin olduğu bilinir.
Birleşmiş Milletlerin yapmış olduğu bir araştırmaya göre Türkiye 15 yaş ve öncesinde evlenen çocuk oranı sıralamasında Avrupa’da çocuk evliliklerinde birinci sırada.
Küçük kız çocuklarına gelinlik giydirmek bir tek bizde var. Siz hangi ülkede gelinlik giymiş bir çocuk gördünüz?
