Kalp, insan yaşamının en hayati organı. Anne karnında çalışmaya başlayan kalp, vücudumuza oksijen ve besin taşıyarak hayatı devam ettirir. Ancak stres, hareketsiz yaşam, sigara, diyabet, obezite, hipertansiyon ve yüksek kolesterol gibi faktörler kalp hastalıklarının en önemli nedenleri arasında yer alıyor. Günümüzde dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 25’i kalp ve damar hastalıklarının etkisi altında bulunuyor. Bu tablo, sağlıklı beslenmenin kalp sağlığındaki kritik rolünü bir kez daha ortaya koyuyor.
Her yıl 29 Eylül’de kutlanan Dünya Kalp Günü, kalp sağlığının korunmasına yönelik farkındalık yaratmak ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının önemini hatırlatmak için kritik bir fırsat sunuyor. Bu özel gün, bireyleri kalplerini korumaya teşvik ederken toplumun da kalp-damar hastalıklarına karşı bilinçlenmesini sağlıyor.
Sağlıksız Beslenme Kalbi Yıpratıyor
Amerikan Kalp Birliği verilerine göre, 2015 yılında sağlıksız beslenme alışkanlıkları 400 binden fazla ölüm ile ilişkilendirildi. Kalp sağlığını korumada en önemli konulardan biri kolesterol seviyeleri. İyi kolesterol (HDL) damarları koruyucu etkiye sahipken, kötü kolesterol (LDL) damar duvarında birikerek kalp-damar tıkanıklıklarına yol açabiliyor. Diyetisyen Deniz Ayşen Demir, doymuş yağ ve işlenmiş gıdaların sınırlandırılması gerektiğini belirtiyor.
Akdeniz Tipi Beslenme Kalbe Dost
Bilimsel çalışmalar, Akdeniz tipi beslenmenin kalp damar hastalıkları üzerinde koruyucu etkisini ortaya koyuyor. Bu beslenme modelinde tam tahıllar, sebze-meyveler, baklagiller, balık ve deniz ürünleri ön planda yer alıyor. Diyetisyen Demir, hayvansal yağların sınırlı tüketilmesi, kızartma yerine haşlama, fırın ya da ızgara yöntemlerinin tercih edilmesi öneriyor.
Doğru Yağ Seçimi Hayat Kurtarıyor
Kalp Günü kapsamında değerlendirmelerde bulunan Diyetisyen Deniz Ayşen Demir, “Diyetten yağı tamamen çıkarmak doğru değil, önemli olan yağın çeşidi ve miktarıdır” diyor. Zeytinyağı, avokado, ceviz, keten tohumu ve badem gibi sağlıklı yağların tercih edilmesi gerektiğini vurgulayan Demir, margarin, tereyağı ve hayvansal yağların sınırlı tüketilmesi gerektiğini belirtiyor.
Lifli Besinler ve Kolesterol Dengesi
Posalı gıdalar, kolesterol seviyelerinin dengelenmesine yardımcı oluyor. Tam tahıllar, sebzeler, meyveler ve baklagiller sofrada mutlaka yer almalı. Demir, günlük en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketiminin kalp sağlığı için kritik olduğunu hatırlatıyor.
Et Tüketiminde Denge Önemli
Kırmızı etin aşırı tüketimi LDL kolesterolü artırırken, beyaz et ve özellikle omega-3 açısından zengin balıkların haftada 2-3 kez tüketilmesi öneriliyor. Böylece kalp-damar sağlığı korunabiliyor.
Fazla Kilo ve Hareketsizlik Risk Yaratıyor
Bel çevresi kadınlarda 88 cm, erkeklerde 102 cm’yi geçtiğinde kalp-damar hastalıkları riski artıyor. Düzenli egzersiz hem kilo kontrolünü sağlıyor hem de HDL kolesterol seviyesini yükseltiyor. Günlük 30-45 dakikalık yürüyüşler bile kalbi korumada etkili oluyor.
Kalp Sağlığını Tehdit Eden Alışkanlıklar
Sigara ve alkol kullanımı, kalp atım hızını ve kan basıncını artırarak kalp krizi riskini yükseltiyor. Uzmanlar, bu alışkanlıklardan uzak durmanın kalp sağlığını korumanın en temel adımlarından biri olduğunu belirtiyor.
Kalbinize Dost Yaşam Mümkün
Diyetisyen Deniz Ayşen Demir, “Kalbe dost adımlar atarak sağlıklı bir yaşam sürmek mümkündür. Düzenli egzersiz, dengeli beslenme ve zararlı alışkanlıklardan uzak durmak kalp hastalıklarının önlenmesinde büyük rol oynar” diyor.
