Günlük hayatımızda fark etmeden tükettiğimiz şeker, sağlığımızı düşündüğümüzden çok daha fazla tehdit ediyor. Bir kutu gazlı içeceğin dokuz ila on çay kaşığı şeker içerdiğini biliyor muydunuz? Günde yalnızca bir kutu tüketmek, yıl sonunda fazladan yedi kilo almanıza sebep olabilir. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, aşırı şeker tüketiminin sadece kilo artışıyla sınırlı kalmadığını, pek çok ciddi hastalığa da zemin hazırladığını belirtiyor.
Fazla Şekerin Sağlık Üzerindeki Etkileri
Şeker, vücudun temel enerji kaynağı olsa da fazlası ciddi sorunlara yol açabiliyor. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, “Aşırı şeker tüketimi kanser, kardiyovasküler hastalıklar, obezite ve diyabet gibi kronik hastalıkların en önemli risk faktörlerinden biridir” diyor. Bunun yanı sıra şekerin fazla alınması depresyona yatkınlığı artırıyor, kan şekeri dengesini bozarak ani enerji iniş çıkışlarına sebep oluyor. Ayrıca, sürekli yüksek miktarda şeker tüketimi bağışıklık sistemini zayıflatıyor, diş sağlığını olumsuz etkiliyor ve ciltte erken yaşlanma belirtilerini hızlandırabiliyor.
Gizli Şeker Tehlikesi
Şeker yalnızca tatlılarda veya gazlı içeceklerde değil, paketli gıdaların büyük çoğunluğunda gizli olarak bulunuyor. Marketten aldığımız birçok ürün, yoğurt, ketçap, kahvaltılık gevrekler ya da “diyet” olarak pazarlanan içecekler düşündüğümüzden çok daha fazla şeker içerebiliyor. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, “Etiket okumayı alışkanlık haline getirmek şeker tüketimini azaltmanın ilk adımıdır” diye vurguluyor.
Daha Sağlıklı Alternatifler Mümkün
Şeker tüketimini azaltmak adına doğal ve sağlıklı alternatifler tercih edilebilir. Bal, hurma özü, pekmez gibi doğal tatlandırıcılar daha masum seçenekler olarak öne çıkıyor. Çubuk vanilya, tarçın, ham kakao ve karanfil gibi baharatlar da tatlı isteğini azaltmada etkili olabiliyor. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, “Gazlı içecekler yerine ev yapımı şekersiz limonata veya komposto tercih edebilirsiniz. Şerbetli tatlılar yerine daha az şekerli sütlü tatlılar seçmek de sağlıklı bir alternatif olacaktır” önerisinde bulunuyor.
Şekeri Azaltmak İçin Dört Etkili Adım
Şekerle mücadelede en etkili yol, küçük ama kalıcı adımlar atmaktan geçiyor. Diyetisyen Turan, günlük hayatta atılabilecek bazı basit adımları şöyle sıralıyor:
- Gazlı içecekler yerine su ya da maden suyu tercih edin.
- Paketli gıdaların etiketlerini inceleyerek gizli şekerden uzak durun.
- Ara öğünlerde meyve, kuruyemiş ya da yoğurt gibi doğal besinlere yönelin.
- Tatlı tüketimini özel günlerle sınırlamaya çalışın.
Uzman Diyetisyen Ceren Turan, şekerin hayatımızdan tamamen çıkarılmasının gerçekçi olmayabileceğini, ancak tüketimin sınırlandırılmasının sağlıklı bir yaşam için kritik olduğunu belirtiyor.
Daha Bilinçli Toplum İçin Farkındalık Şart
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), günlük şeker tüketiminin toplam kalori alımının yüzde 10’unu aşmaması gerektiğini bildiriyor. Ancak ülkemizde kişi başı ortalama şeker tüketimi bu sınırın oldukça üzerinde seyrediyor. Bu tablo, şekerle mücadelede bireysel farkındalığın yanı sıra toplumsal bilinçlendirme çalışmalarının da artırılması gerektiğini ortaya koyuyor. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, “Sağlıklı bir gelecek için hem bireylerin hem de toplumun şeker tüketimini azaltması şart. Küçük adımlarla başlayıp büyük bir fark yaratabiliriz” mesajını paylaşıyor.
