Bebeklerde K vitamini eksikliği beyin kanaması ve felce neden oluyor!
Kanın pıhtılaşmasındaki kritik rolüyle bilinen K vitamini, yetişkinlerde besinler ve bağırsak bakterileri tarafından yeterli miktarda üretilirken, yeni doğan bebekler için durum tamamen farklı. Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, bebeklerin bu hayati vitaminden yoksun doğduğunu ve bunun da onları “yenidoğan hemorajik (kanama) hastalığı” riskine açık hale getirdiğini belirterek, “K vitamini eksikliğinin en önemli ve olumsuz sonucu kafa içi kanama ve iç organlarda oluşan kanamalardır.” dedi.
Bebeklerde K vitamini eksikliği beyin kanaması ve felce neden oluyor!
Kanın pıhtılaşmasındaki kritik rolüyle bilinen K vitamini, yetişkinlerde besinler ve bağırsak bakterileri tarafından yeterli miktarda üretilirken, yeni doğan bebekler için durum tamamen farklı. Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, bebeklerin bu hayati vitaminden yoksun doğduğunu ve bunun da onları “yenidoğan hemorajik (kanama) hastalığı” riskine açık hale getirdiğini belirterek, “K vitamini eksikliğinin en önemli ve olumsuz sonucu kafa içi kanama ve iç organlarda oluşan kanamalardır.” dedi.
Bebekler düşük seviyelerde K vitamini depoları ile doğuyor
K vitamininin vücutta depolanabilen yağda çözünen vitamin türlerinden biri olduğunu ifade eden Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Kanın pıhtılaşmasında çok önemli görevlere sahiptir. Eksikliği halinde kanama, pıhtılaşma bozuklukları ve buna bağlı olarak vücudun birçok doku ve organında bozukluklar meydana gelebilir. Sağlıklı kişilerde vücudun sağladığı vücudun gereksinim duyduğu K vitamininin çoğu, tüketilen besinlerden ve bağırsaklarımızdaki sağlıklı bakterilerden karşılanmaktadır. Ancak bebekler düşük seviyelerde K vitamini depoları ile doğarlar ve bağırsaklarında kendi başlarına K vitamini üretmek için yeterli bakteri bulunmaz. Ayrıca, 6. aydan itibaren anne sütüne ek olarak tamamlayıcı besinler başlanana kadar K vitamini ihtiyacı yeterince karşılanamaz.” dedi.
Tek doz K vitamini olumsuz sonuçları önlüyor
Prof. Dr. Tekkeşin, bebeklerin risk altında olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti:
“Yetersiz olan bu miktar, yeni doğan bebeklerin yenidoğan hemorajik (kanama) hastalığı riski altında kalmasına sebep olur. Yenidoğan hemorajik (kanama) hastalığı bebeklerde görülen bir kanama bozukluğudur. Düşük K vitamini depoları nedeniyle normal yenidoğanlarda bile bu eksikliğe ve kanamaya eğilim vardır. Hastalık özellikle prematüre bebeklerde daha uzun ve daha şiddetli seyretmektedir. Kanama vücudun içinde veya dışında oluşabilir. K vitamini eksikliğinin en önemli ve olumsuz sonucu kafa içi kanama ve iç organlarda oluşan kanamalardır. Bu durumdaki bebek yaşamını kaybedebileceği gibi beyin hasarı sonucu zekâ geriliği ve felç gibi önemli sorunlarla baş etmek durumunda da kalabilir. Yenidoğan bebeklere doğumu takiben yapılan tek doz K vitamini, bu vitaminin eksikliğini ve bunun sonucunda ortaya çıkabilecek kanamaları ve olumsuz sonuçları önlemektedir.”
K vitamininin 20 yıldan uzun bir süredir, tüm yeni doğan bebeklere doğumda enjeksiyon yoluyla verildiğini dile getiren Prof. Dr. Tekkeşin, “Ancak, enjeksiyonları yapmak için programın yürürlükte olması yanında, ebeveynler K vitamini enjeksiyonunun neden yapıldığı hakkında bilgilendirilmelidir.” ifadesinde bulundu.
K vitamini enjeksiyonları veya damlaları
Geçmişte K vitamini takviyesinin damla yoluyla da yapıldığını ancak bu yöntemin enjeksiyon kadar etkili olmadığının kanıtlandığını belirten Prof. Dr. Tekkeşin, ailelerin bu konuda tereddüt etmemesi gerektiğini söyledi. Damla yönteminin uygulandığı dönemlerde ciddi kanama vakalarının yaşandığını hatırlatan Prof. Dr. Tekkeşin, “K vitaminini tek enjeksiyonla almanın üç set damladan daha güvenli ve daha etkili olduğu çok açıktır. K vitamini enjeksiyonları, yenidoğanın hemorajik hastalığı riskini azaltmak için en iyi önleyici tedbir olmaya devam ediyor.” şeklinde konuştu.
Ailelerin seçeneği var ama tavsiye değişmiyor
Ailelerin bebeklerine K vitamini enjeksiyonu yapılmasına izin verme zorunluluğu olmadığını ancak bunun “şiddetle tavsiye edildiğini” belirten Prof. Dr. Tekkeşin, Türkiye’de bu uygulamanın Sağlık Bakanlığı’nın genelgesiyle koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında standart olarak yapıldığını söyledi.
Ailelerin bilgilendirilmesinin önemine de değinen Tekkeşin, “Ebeveynler bebeklerinin K vitamini enjeksiyonu olmasına izin vermek zorunda değiller, ancak buna izin vermeleri şiddetle tavsiye ediliyor. Ülkemizde Bilim Kurulu önerileri ile hazırlanan Sağlık Bakanlığının 2021/11 sayılı Genelgesi ve talimatları uyarınca koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında, tüm yenidoğan bebeklere doğumu takiben intramüsküler (kas içine) K vitamini uygulaması gerçekleştirilmektedir. Bazı bebeklerde enjeksiyon yerinde bir veya iki gün hafif bir ağrı olur. K vitamini enjeksiyonları, yenidoğanın hemorajik hastalığı riskini azaltmak için en iyi önleyici tedbir olmaya devam ediyor.” şeklinde sözlerini tamamladı.
