Bebekler dünyaya geldikten yaklaşık bir saat sonra uyuklamaya başlar. Bu yüzden bir saat dolmadan yani yenidoğan aktifken anne ile bebeğin ten temasını sağlamak çok değerli. Bu zaman diliminin halk arasında altın saat olarak da bilindiğini paylaşan Genel Pediatri Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Altın saatte emziren annenin süt üreten ve salgılayan hormonları aktive olur, bebek kendini güvende hisseder ve memeyi daha kolay kavrar. Altın saatten sonra emzirmek imkânsız değildir ancak bebek uykulu olacağı için süreç zorlaşabilir. Bu durumda bebek ememezse hayal kırıklığı ya da stres yaşayan annelerin süt hormonları baskılanabilir. Vajinal doğumda ilk bir saatin değerlendirilmesi daha kolay olsa da sezaryende bazı gecikmeler yaşanabilir. Bu nedenle anne anestezi altında olsa bile bebekle fiziksel bağın sağlanması ve emzirmenin gerçekleştirilmesi tavsiye edilir” dedi.
Yeterli sıklıkta emzirmemek, bebeği çok sarmalayıp memeye uzanmasını zorlaştırmak, annenin aşırı yorgunluğu, düzenli beslenmemesi veya çevresinden gelen eleştirel yorumlarla stresini kontrol edememesi ve yenidoğanın erken dönemde emziğe alıştırılması en sık yapılan hatalar arasında. Doğurganlık çağında iyi beslenen bir annenin yeterli sütünün olmamasının çoğunlukla dış etkenlere bağlı olduğuna değinen Genel Pediatri Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Annenin desteklenmesi, dinlenmeye zaman ayırabilmesi ve doğru emzirme teknikleri konusunda bilgilendirilmesi süt miktarını artırmada önemli rol oynar” açıklamasında bulundu.
Doğru emzirme teknikleri hakkında bilgi sahibi olunmalı
Emzirme döneminin verimli bir şekilde geçebilmesi için anne adaylarının doğumdan önce bilinçlenmesi gerektiğine dikkat çeken Sokullu, “Anne emzirirken rahat bir koltukta dik oturmalı. Bebek ise yüzü memeye dönük, kolları anneye sarılır gibi konumlandırılmalı. Bu esnada bebeğin burnu ve çenesi de memeye değmeli. Meme başı bebeğin ağzının en açık olduğu sırada üst damağa doğru ilerletilerek ağzına yerleştirilmeli, hatta sadece meme ucunun değil, çevre dokunun da bir kısmının bebeğin ağzına girmesi sağlanmalı. Bu sayede meme başı bebeğin damağına oturur ve böylece vakum etkisi oluşur” bilgilerini verdi.
Süt yoksa bile bebek emzirme pozisyonunda beslenmeli
Emziren anneye destek için en önemli şey olumlu tavır olduğunun altını çizen Sokullu, “Her anne ve bebek ikilisi biriciktir. Baba da bu ikiliye aktif katılım sağlamalı, ziyaretçiler ve aile fertleri ile iletişim halinde kalarak ortamın stresini azaltmalı. Aile fertleri olumlu ya da olumsuz deneyimlerini paylaşmamalı, annenin ihtiyaçlarına odaklanmalı. İlk defa anne olan kişilerin endişe ve performans kaygısı yaşamaları olağan olsa da övgü, ilgi ve desteğe ihtiyaç duydukları bilinmeli. Ancak herhangi bir sebeple emziremeyen annelerin de emeklerini gözden kaçırmamak önemli. Annelik sadece emzirmekten ibaret değildir. Bebeklerini memede besleyemeyen annelerin yapabilecekleri en iyi şey bebeği her zaman kucakta, emzirme pozisyonunda doyurmak ve o göz göze yakın teması sağlamaktır” dedi.
Anne sütü buzdolabında dört gün dayanabiliyor
Süt sağma ve saklama konusunda da önemli noktalar olduğuna dikkat çeken Sokullu, “Yeterli performansta sağım yapan bir cihaz, sürecin ağrılı ve yorucu geçmesini engelleyerek anneye yardımcı olur. Süt sağma esnasında kullanılan ekipmanların temizliğine de çok dikkat edilmeli. Sağılan süt her defasında temiz kaplara ya da süt poşetlerine doldurularak buzdolabında saklanmalı. Sağılan anne sütü oda sıcaklığında (16-29 derece, loş ortamda) dört saat, buzdolabı rafında (4 derece) dört gün, derin dondurucuda ise (-18 derecenin altında) altı aya kadar saklanabilir. Derin dondurucudan çıkarılan ve çözülmüş anne sütü 24 saat içinde tüketilmeli” dedi.
Uzm. Dr. Ayşe Sokullu, anne sütünü artırmaya yardımcı olabilecek 6 öneriyi paylaştı:
- Anne emzirme konusunda bebeğinin iyiliği için kararlı ve istikrarlı olmalı. Bebek istemese bile günde 8-12 defa emzirme denenmeli. Ayrıca anne memelerini yeterli derecede boşaltamıyorsa, fazla süt sağılarak üretimin devamlılığı korunmalı.
- Anne düzenli ve dengeli beslenmeli, emzirme döneminde zayıflama diyetleri yapmamalı.
- Anne, yenidoğan bakımı konusunda yardım almalı ve bebeği ile baş başa zaman geçirebilmeli. Ten tene temasın oksitosin artışı ile sütü artırdığı biliniyor.
- Anne sütü büyük oranda sudan oluşur. Bu nedenle süt üretiminin devamı ve genel sağlığın korunması için anne günde en az 2–2,5 litre su içmeli.
- Uyku eksikliği hem annenin ruhsal durumunu hem de süt miktarını olumsuz etkileyebilir. Anne, fırsat buldukça kısa süreli de olsa uyumalı en azından dinlenmeli.
- Meme ucu çatlak ve yaraları, annenin emzirmekten soğumasına ya da emzirmeyi yarıda kesmesine yol açabilir. Yaralar tedavi edilmeli, doğru emzirme teknikleri kullanılmalı ve gerekiyorsa sağma işlemi ile süt üretimi sürdürülmeli.
