Türkiye’nin dünya birincisi olduğu kirazı bu yıl Mart ve Nisan aylarında yaşanan soğuk havalarda don vurdu. 2024 yılında 67 bin ton kiraz ihraç eden Türkiye, 2025 yılında kiraz sezonunun sonu gelindiğinde 6 bin ton kiraz ihraç edebildi.
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, 2025 yılının ilk yarısında ihracatlarının yüzde 9 kayıpla 560 milyon dolara düştüğünü dile getirdi.
İhracattaki düşünün ana etkeninin Mart ve Nisan aylarındaki zirai don olduğunu paylaşan Uçak, “Özellikle üretiminde dünya birincisi olduğumuz kiraz rekoltesinde zirai don sebebiyle yüzde 90’lara kadar yaşanan kayıp, ihracatımızın azalmasında önemli etki sahibi oldu. Geçen sene 67 bin ton ihracat yaptığımız kiraz ihracatında bu sezon 6 bin ton civarındayız. Artık sezon da sona erdi diyebiliriz. Yaşanan kaybı ihracattaki azalmadan da görebilirsiniz. Allah bir daha böyle bir felaketi bir daha üreticimize ve ihracatçımıza yaşatmasın. Gerçekten çok zor bir dönemden geçtik” dedi.
Zirai don nedeniyle Eximbank’ın kredi borçlarını ertelemesini istiyoruz
Zirai don nedeniyle yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri işletmelerinin 2025 yılında düşük kapasiteyle çalışmak zorunda kalacaklarına dikkati çeken Uçak, Eximbank’ın zirai don sebebiyle kredi borçlarını ertelemesi için girişimde bulunduklarını paylaştı. Uçak, “Umarım yakın zamanda bu girişimlerimiz sonuçlarını verecektir” ifadelerini kullandı.
Domates ve biber turşuları ihracatta lider
2025 yılının ilk yarısında taze meyve sebze ihracatında domatesin 39 milyon dolarlık ihracatla kirazı geçerek ilk sıraya yükseldiğini paylaşan Uçak şöyle devam etti: “Domates ihracatımız yüzde 19 arttı. Kiraz ihracatımız yüzde 57’lik düşüşle 37 milyon dolardan 16 milyon dolara geriledi. Bu ürünleri 14 milyon dolarla hurma, 8,5 milyon dolarla mandalina, 7,6 milyon dolarla şeftali ve nektarin takip etti.”
Ege Bölgesi’nin Türkiye’de lider olduğu meyve sebze mamulleri ihracatında biber turşularının 69 milyon dolarla ilk sırada yer aldığını belirten Uçak, Ege Bölgesi’nin domine ettiği kuru domates ihracatından 58,5 milyon dolar, kornişon turşuları ihracatından da 49 milyon dolar dövizi Türkiye’ye kazandırdıklarını bildirdi.
Taze meyve sebzede Rusya, mamulde ABD lider
2025 yılının ilk yarısında en çok ihracat yaptıkları ülkeler hakkında da bilgi veren Uçak, “Yaş meyve sebze ihracatında Rusya Federasyonu 32 milyon dolarlık taleple liderliğini sürdürdü. Almanya’ya 13,5 milyon dolarlık, Ukrayna’ya 12,5 milyon dolarlık taze meyve sebze ihraç ettik. Meyve sebze mamulleri ihracatında birinci sıradaki Amerika Birleşik Devletleri’ne 81 milyon dolarlık ihracat yaptık. İkinci sırada 75 milyon dolarla Almanya, üçüncü basamakta 42 milyon dolarla İngiltere yer aldı” şeklinde konuştu.
Orman yangınları ekosistem üzerinde büyük tahribata yol açıyor
Son günlerde İzmir ve çevresinde yaşanan yangınlardan duyduğu üzüntüyü paylaşan Uçak şöyle konuştu; “Maalesef her yıl böyle felaketleri yaşar olduk, bu yangınlar doğal ekosistem üzerinde çok büyük tahribat bırakıyor. Belki 30-40 yıl sonra yeniden yeşertebileceğimiz ormanlarımızın da yok olması bizleri derinden üzüyor.”
