Zayıflamak artık sadece kalori saymakla sınırlı değil. Geleneksel diyet anlayışına yeni bir bakış açısı getiren psikodiyet, bireyin sadece fiziksel değil, duygusal ve zihinsel süreçlerini de dikkate alıyor.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Esma Nazlı Bulut, psikodiyet kavramını ve bu yaklaşımla sağlıklı yaşamın nasıl mümkün olabileceğini anlattı.
İnsanlık tarihi boyunca dış görünüşü değiştirme arzusu, çağlara göre farklı biçimlerde kendini gösterirken 20. yüzyılla birlikte ideal vücut anlayışı ve moda etkisiyle “diyet kültürü” ortaya çıkıyor. Bireyler kalıcı vücut değişiklikleri için kısıtlayıcı programlara yönelirken, günümüzde giderek yaygınlaşan psikodiyet, bu anlayışı kökten sorgulayan ve yenilikçi bir alternatif sunuyor.
PSİKODİYET NEDİR?
Psikodiyet, geleneksel diyet kültüründen farklı olarak bedeni, ruhu ve zihni birlikte ele alan bütüncül bir beslenme yaklaşımıdır diyen Dyt. Esma Nazlı Bulut, bu yaklaşımı şu sözlerle özetliyor:
“Beslenmek, doğduğumuz andan itibaren hayatımızın vazgeçilmez bir parçasıdır. Ancak her bireyin yeme biçimi ve besinle kurduğu ilişki farklıdır. Psikodiyet, bu ilişkiyi kişinin yaşamı boyunca şekillendiren tüm etkenlerle birlikte değerlendirir.”
AMAÇ: YEME ALIŞKANLIKLARINI ANLAMAK VE DÖNÜŞTÜRMEK
Dyt. Esma Nazlı Bulut psikodiyetin temel hedeflerini söyle açıkladı:
- Kişinin yeme alışkanlıklarını analiz etmek,
- Yeme davranışlarını tetikleyen duygusal durumları belirlemek,
- Olumsuz beden algısını olumluya çevirmek,
- Duygusal yeme ile baş etme becerileri geliştirmek.
Dyt. Esma Nazlı Bulut, psikodiyet, yalnızca kilo vermeye odaklanan klasik programlardan ayrılır; bireyin yaşam kalitesini artırmayı ve sürdürülebilir sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmasını sağladığını belirtti.
KİMLER İÇİN UYGUNDUR?
Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Esma Nazlı Bulut, psikodiyetin özellikle bazı birey grupları için faydalı bir yaklaşım sunduğunu belirtiyor. Dyt. Bulut’a göre, psikodiyet yaklaşımı şu gruplar için özellikle uygundur:
- Duygusal yeme alışkanlığı olan bireyler,
- Yeme bozukluğu yaşayanlar,
- Obezite ile mücadele edenler
- Bariatrik cerrahi (obezite ve obeziteye bağlı durumların tedavisinde başvurulan cerrahi) geçiren veya bu sürece hazırlananlar,
- Diyetlerden sıkılan ve sağlıklı beslenmeyi yaşam biçimi haline getirmek isteyenler.
YASAKLAR YERİNE FARKINDALIK: PSİKODİYET İLE SÜRDÜRÜLEBİLİR SAĞLIKLI YAŞAM MÜMKÜN
Dyt. Esma Nazlı Bulut, psikodiyetin klasik diyet programlarından farklı olduğunu belirterek şu açıklamada bulundu:
“Sürekli diyet yapıp bırakıyor, yasaklarla dolu listelerden bunaldıysanız psikodiyet size göre olabilir. Bu yaklaşımda katı kurallar yerine kişinin ‘neden yediğini’ anlaması ve kendine uygun miktarları öğrenmesi esastır. Psikodiyet, beslenmeye bütüncül bir bakış sunarak sürdürülebilir sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazandırmayı hedefler.”
PSİKODİYETİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
Dyt. Esma Nazlı Bulut, psikodiyetin temel ilkeleri hakkında şu bilgileri verdi:
“Psikodiyet yaklaşımında katı kurallar yerine bireyin ihtiyaçlarına göre şekillenen esnek öneriler sunulur. Bu yöntemde;
• Yasak yoktur: Kişiye özel esnek öneriler sunulur.
• Etiketleme yoktur: Yiyecekler ‘iyi’ ya da ‘kötü’ olarak sınıflandırılmaz.
• Yargı yoktur: Eleştiri ve cezalandırma içeren bir dil kullanılmaz.
• Ödül-ceza sistemi uygulanmaz: Bireyin beslenme davranışı destekleyici ve farkındalık odaklı bir yaklaşımla ele alınır.”
UZMAN DESTEĞİ ÖNEMLİ!
Psikodiyet sürecinde yetkin diyetisyenlerin rehberliği büyük önem taşır. Duygusal yeme atakları yaşayan bireylerde kısıtlayıcı diyetlerin zararlı etkileri olabileceğini belirten Dyt. Esma Nazlı Bulut, şu uyarıda bulundu:
“Bu süreçte klasik anlamda diyet listesi yerine, beslenme eğitimi, duygusal yeme farkındalığı ve tüketim takibi gibi bütünsel yöntemler uygulanmalıdır. Bu yüzden mutlaka alanında uzman sağlık profesyonellerinden destek alınmalıdır.”
