İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü kaleme alınan özel bir bildiri ile kutladı.
1857 yılında New York’taki bir fabrikada, haklarını savunurken hayatlarını kaybeden kadınlardan; adlarını cesaretleriyle tarihe yazdıran Gördesli Makbule, Halime Çavuş, Kara Fatma, Nezahat Onbaşı, Şerife Bacı’ya; Atatürk’ün öncülüğüyle sahneye çıkma hakkı kazanan kadınlarımızdan yitirdiğimiz tüm kadın oyuncularımıza; kadın hakları konusunda emeği geçen tüm önemli isimlerin ve çabalarının zikredildiği bildiri seyircinin beğenisini kazandı.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne özel hazırlanan bildiriyi;
Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde Selin Türkmen,
Müze Gazhane Meydan Sahne’nde Gözde İpek Köse,
Müze Gazhane Prof. Dr. Sevda Şener Sahnesi’nde Dolunay Pircioğlu,
Üsküdar Musahipzade Celal Sahnesi’nde Şenay Bağ,
Üsküdar Kerem Yılmazer Sahnesi’nde Yonca İnal,
Ümraniye Sahnesi’nde Aslı Menaz,
Kağıthane Sadabad Sahnesi’nde Mana Alkoy,
Beylikdüzü Rasim Öztekin Sahnesi’nde Mahperi Mertoğlu sahnede okudu.
Seyircilerimiz sahnelerimizde okunan bildiriyi alkışlarla karşıladılar.
İBB Şehir Tiyatroları 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü Bildirisi’nin tam metni şöyle:
“Bugün yeryüzündeki tüm kadınların eşitlik haklarını dile getirdiği 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar günü.
18. yüzyıldan itibaren yapılan uluslararası konferanslarda, yayınlanan bildirilerde “kadın özgür doğar ve erkeklerle aynı haklara sahip olmalıdır” şiarıyla eşitlik talepleri dile getirilse de hep görmezden gelinmiştir.
Ta ki o gün:
1857 yılının 8 Mart’ına kadar…
New York’ta bir tekstil fabrikasında 40 bin kadın işçi insani koşullarda çalışma talebiyle greve başlar. Polisin saldırısı, kadın işçilerin fabrikaya kilitlenmesi ve çıkan yangın sonrası bir katliam gerçekleşir. Son nefesine kadar onurlu taleplerini haykıran 120 kadın işçi, alın teri döktükleri fabrikada can verir.
Bu mücadelenin küllenmesine izin vermeyen Clara Zetkin ve Rosa Luxemburg gibi öncü kadınların önerisi sayesinde 8 Mart uluslararası bir anma günü haline gelir.
Erkeklerle eşit haklara sahip olma, ekonomik hak ve özgürlük, şiddete maruz kalma, medeni haklar gibi pek çok konu, yine büyük mücadele ve girişimler sonrasında, çeşitli sözleşmelerin imzalanmasıyla sonuçlanır.
Dünyadaki girişimler zamanla Osmanlı’da da yankısını bulur. Çeşitli cemiyetler ve yayınlar aracılığıyla daha çok özgürlük talep edilir ancak ne yazık ki ülke işgal edilmek üzeredir. Artık bütün ülkenin özgürlüğü için savaşma vaktidir.
Milli mücadelede vatan, hayat mücadelesinde kendi özgürlüğünü korumaya çalışan kadınlar… Adlarını cesaretleriyle tarihe, fedakârlıklarıyla kalplere yazdıran kadınlar… Bugün bizler Gördesli Makbule, Halime Çavuş, Kara Fatma, Nezahat Onbaşı, Şerife Bacı ve daha binlercesini anmadan 8 Mart kutlayamayız.
Ve sonrasında… o cephelerde onbaşı rütbesi almış Halide Edib Adıvar, Nezihe Muhittin, Fatma Aliye, Sabiha Sertel, Fatma Nudiye Yalçı, Suat Derviş gibi isimlerin attığı öncü adımlar, Mustafa Kemal Atatürk’ün devrimleri sayesinde hedefine ulaşmaya başlar. Cumhuriyetimizin henüz ilk yıllarında kadınlara seçme seçilme hakkı ile medeni kanunda tanınan haklar başta olmak üzere pekçok ülkeye örnek gösterilebilecek haklar sağlanır.
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e, Darülbedayi’den günümüze: Sahne emekçileri… Yine Atatürk’ün öncülüğüyle sahneye çıkma hakkı kazanan kadınlarımız…
Afife’den Bedia Muvahhit’e, Ayla Algan’dan Seda Fettahoğlu’na kadar yitirdiğimiz tüm kadın oyuncularımızı rahmet ve sevgiyle anıyoruz…
Ve bugün Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni’nden Dramaturglarına; Tasarımcılardan Oyuncularına; Terzilerden Işıkçılarına; Kuaförlerden Butafora; Şapkacılardan Sahne-Kostüm ve Işık Uygulamacılarına; İdari Personelimizden gişelerimize, yemekhanemizden temizlik işçilerimize kadar, sahne önü ve gerisinde çalışan tüm kadınlarımızın emekleri üzerinde yükseliyor.
Ve bizi bugünlere getiren; gelecek günleri ilmek ilmek işleyerek büyüten; evinde – işinde hiçbir şeye emeğini esirgemeyen; hayatın her yerine bir ömür yetişmeye çalışan annelerimiz…
Hiçbirinizin hakkını ödeyemeyiz.
Bugün 8 Mart:
O fabrikanın alevlerini bir meşale gibi, elden ele günümüze kadar ulaştıran ve gelecek nesillerin yolunu aydınlatacak olan tüm emekçi kadınlarımıza selam olsun.”
