İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hastanesi Pedodonti Bölümü’nden Uzm. Dt. Hilal Sillelioğlu, çocuklarda diş gıcırdatmalarının nedenlerini ve yapılması gerekenleri anlattı.
Diş sıkma ve gıcırdatma (bruksizm), her yaşta ortaya çıkabilen genellikle uyku sırasında, dişleri bilinçsizce sıkarak yapılan bir eylemdir. Normal olmayan bu durum, oldukça rahatsız edici bir sesin duyulmasıyla ortaya çıkar. Genellikle bu alışkanlık, kişinin kendisi tarafından pek algılanmaz. Ancak aileler, çocukların uyku sırasında dişlerini gıcırdattığını rahatça fark edebilmektedir. Diş sıkma ve gıcırdatma alışkanlığı; gündüz saatlerinde, gece uykuda veya hem gece hem gündüz ortaya çıkabilmektedir.
Tedavi Edilmezse Kalıcı Hasarlara Neden Olabilir!
Genellikle geceleri duyulan gıcırdatma ve tıklama sesleri, ağız içi yumuşak dokularda travmalar ve dişlerdeki hafif, orta ve ileri derecelerde aşınmalar, çocuklarda diş gıcırdatmanın belirtileridir. Diş gıcırdatmasının birçok sebebi olabilir. Bu durumda öncelikle, pedodonti uzmanına başvurulmalıdır. Gerekirse çocuk, doktor tarafından çocuk ve ergen psikolojisi uzmanına da sevk edilebilir. Uzun süren ciddi bruksizm vakalarında, laboratuvar şartlarında uykunun incelenmesi (polisomnografi) ile tanıya varılabilir. Eğer erken yaşlarda koruyucu tedaviler yapılmaz ise; henüz büyüme ve gelişmesi devam eden çocuklarda hem dişlerde hem de çene ekleminde kalıcı hasarlar oluşabilir. Diş sıkma ve gıcırdatma bebeklerde de görülebilir. Sebebi genellikle mide içeriğinin ağıza gelmesi (reflü), gaz sancısı gibi etkenlerdir.
“Çocukların Ne Derdi Var Ki Diş Gıcırdatsın” Demeyin!
Çocuklarda ise, özellikle dişlerin değişme dönemlerinde, çok miktarda diş çürüğü oluştuğunda ve yapılmış olan dolgu gibi restorasyonların eskiyerek uyumunu kaybettiğinde ortaya çıkan dişsel nedenlerle; solunum ve sindirim sisteminin kronik rahatsızlıklarında veya hormonal bozukluklarda görülen sistemik sorunlarda; çocuğu strese sokan durumların (kardeşinin doğması, aile içi geçimsizlik, okul problemleri) varlığında oluşan psikolojik etkenler nedeniyle diş sıkma ve gıcırdatma görülebilir.
Diş sıkma ve gıcırdatma problemi; dişlerde aşınma ve çürüklere, uyku sorunlarına, özellikle de alt çene ekleminde aşınma ve kazanılmış yapı bozukluğuna neden olması sebebiyle çok önemlidir.
Tedavisi Nasıl Yapılır?
Çocuklardaki diş gıcırdatma tedavisinde öncelikle basit çözümler düşünülmelidir. Öncelikle, pedodonti uzmanı tarafından ağız içi muayene yapılmalı, diş gıcırdatma sıklığı ve şiddeti hakkında detaylı bilgi alınmalıdır. Daha sonra, eğer dişlerde aşırı aşınmalar varsa bu bölgelerin tedavisi yapılır. Ayrıca dişlerin kapanış ilişkisi kontrol edilerek bozukluk varsa bunlar basit aşındırmalarla dengelenir ve düzeltilir. Eğer bu düzeltmeler fayda etmiyorsa, dişleri korumak ve alışkanlığı bıraktırmak için basit, koruyucu ağız içi apareyler yapılarak sorun ortadan giderilmeye çalışılır. Bu arada çocukta yukarıda saydığımız bağırsak paraziti veya diğer sistemik faktörlerin varlığının olup olmadığı araştırılmalıdır.
