Mindfulness (Bilinçli Farkındalık), Budist felsefeye dayanıyor olsa da mevcut haliyle hiçbir dini ya da felsefi akımla bağlantılı değildir. Mindfulness ve onu temel alan uygulamaların en güçlü yanı bilimsel açıdan desteklenmiş olmasıdır.Meditasyon ile benzer özelliklere sahiptir ama Mindfullnes ile istedigimiz konuda çalışma özelliğine sahip oluruz.
Mindfulness ve Mindfulness temelli yaklaşımlar dünya üzerinde hem klinik alanda hem de günlük yaşamda yaygın bir şekilde kullanılıyor.
Konuyla ilgili ilk çalışmaları Prof. Dr. Jon Kabat Zinn, MIT (Massachusetts Institute of Technology) Üniversitesi Mindfulness Merkezi’nde gerçekleştirmiştir. Mindfulness; fiziksel ya da zihinsel bir takım şikayetleri olan farklı özelliklerdeki hastalara uygulanır. Günlük yaşamda stres ve zorlukları yönetebilmenin yanı sıra kaygı, öfke veya bunun dışındaki birçok zorlayıcı durum ve duygularla beraber kalabilmek, duyguları düzenleyebilmek, yaşamsal zorlukları kabul edebilmek ve iyilik halini sağlayabilmek için kullanılmaktadır.
Mindfulness ile ilgili yapılan araştırmaların büyük bir kısmını mindfulness temelli programların etkinlikleri oluşturmaktadır. Bu alanda yapılan araştırmalarda genellikle gruplar üzerinde çalışılır. Mesela; Kanser hastaları, kronik ağrısı olanlar, tükenmişlik sendromu yaşayanlar, öncesinde depresyon geçirmiş stabil durumdaki hastalar, bağımlılar, öğrenme güçlüğü çeken çocuklar, otistik çocuklar…
Kısacası hastanelerde, okullarda, anasınıflarında, ergenlikte, geriatride, ebeveynlerde, ilişkilerde ve daha birçok alanda Mindfulness temelli stres azaltma programlarından elde edilen bulgular ve grupların ihtiyacına göre düzenlenen Mindfulness temelli programlardan alınan veriler büyük umutlar vaat ediyor. Ayrıca bireysel terapilerde bu yönelimle müdahale edilebilir.
Hepsinin ötesinde herhangi bir desteğe ihtiyaç duymadan kendi kendimize yardım edebilmek için yaşamsal bir yön gösterir. Bunu da okumalar ve uygulamalarla kendimiz yapabiliriz. Kendi başımıza uygulama kolaylığı ve konforunu yanında kazanılan farkındalık yasam kalitenizi arttırır.
Bilinçli farkındalık sadece şimdiki anda yaşamak ve şimdiki anı fark etmek değildir ve anlaşılması gereken iki boyutu vardır. İlk boyut mevcut an içinde olanları fark etmek, ikinci boyut ise tüm bu fark ettiklerimizi karşılama biçimimiz. O yüzden bilinçli farkındalığa, algılama ve algılananı kabul etmenin karışımından oluşan bir yaklaşım diyebiliriz çünkü sadece algılamak, dikkatten ibarettir; bilinçli farkındalık ise mevcut anı bilinçli bir akıl açık, sevgi ve şefkat dolu bir kalple algılamaktır.
Mindfulness’ın kavramsal değil, deneyimsel olduğunu söylemek çok da yanlış olmayacaktır. Aşağı yukarı hepimiz yaşamda ne yapmamız gerektiğini biliyoruz fakat uygulamaya gelince sınıfta kaldığımızı söyleyebiliriz. Mindfulness bu anlamda bize kavramsal olarak ne yapmamız gerektiğini öğretmenin yanı sıra bunları hayata geçirmeyi sağlayacak bir dizi beceriyi kazandırır.
Mindfulness pratiklerini nasıl uygulayabilirsiniz?
Mindfulness pratiklerinin sağladığı tüm bu pozitif etkileri deneyimlemek için her gün uzun saatler meditasyon yapmanıza gerek yok. Başlangıç olarak her gün kendinize ayıracağınız 2 dakika bile hem meditasyonun yeni bir alışkanlık olarak hayatınıza girmesini kolaylaştırır, hem de bu olumlu etkileri düzenli pratik yapmanız halinde kendi hayatınız da gözlemleyebilirsiniz.
Hemen şimdi, aşağıdaki pratiği uygulayarak başlayabilirsiniz;
Bu pratik için bulunduğunuz ortamı değiştirmenize gerek yok, istediğiniz her yerde uygulayabilirsiniz ama özellikle kendinizle kalmak istiyorsanız, sessiz bir yer tercih edebilirsiniz.
- Rahat bir şekilde otur, eğer bir sandalye veya koltuktaysan sırtını arkaya doğru yaslayabilirsin. Başını arkaya yaslamadan, boynun dik bir konumda oturursan, uykuya dalma olasılığını azaltmış olursun.
- İzin ver gözlerine, nerede olduğunu farket. Bakışların özgürce gezebilir bulunduğun ortamda.
- Dikkat alanına kulaklarına gelen sesleri davet et.
- Ortamdaki kokuları farket.
- Ağzının içindeki tadı farket.
- Oturduğun yerle bedenin temas eden noktalarını farket.
- Gözlerini istersen kapatabilir, istersen önünde sabit bir noktada bakışlarını yumuşatabilirsin.
- Dikkatini nefesine doğru getir, kısa bir süre izle nefes alışverişlerini.
- Zihnine takılan düşünceler olduğunda, bu düşünceleri farket ve dikkatini tekrar nefesine doğru yönlendir.
- Hazır hissettiğinde farkındalığını yavaşça bulunduğun ortama doğru taşı ve gözlerini yavaşça aç.
